Algi

Algi Efander menhesennow: Mesoproterozoek – lemmyn 1600–0 Ma
Niver a algi ow tevi war weli an mor yn dowrow bas
Niver a algi trevesigethel hag unnkell munys yn dowrow fresk
Klassans bewoniethek
Gwlaskor:	Plantae
Bagasow komprehendys
Archaeplastida Viridiplantae (algi gwyrdh) Mesostigmatophyceae Chlorokybophyceae Chlorophyta Charophyta Rhodophyta (algi rudh) Glaucophyta Chlorarachniophytes Euglenids Heterokonts Bacillariophyceae (Diatomow) Axodines Bolidomonas Eustigmatophyceae Phaeophyceae (algi gell) Chrysophyceae (algi owrek) Raphidophyceae Synurophyceae Xanthophyceae (algi melyn-gwyrdh) Cryptophyta Dinoflagellata Haptophyta Bagasow nag yw komprehendys Cyanobacteria (algi glas-gwyrdh)

Algi yw taklow byw haval dhe blansow. I a wra megyans dhyworth golow an howl dre lughwrians. Studhyans algi yw gelwys algieth.

An term algi yw usys rag bagasow dyffrans, ha nyns yw pubonan anedha kelmys yn ogas. An organedhow ma yw pur goth, owth eksistya pell kyns sortow erel a blansow. Menhesennow re beu diskudhys anedha ow tedhya dhe'n Osweyth Mesoproterozoek, nans yw 1,200 milvil bledhen. Nyns yns i an eghen gynsa a vewnans, drefen i dhe dhevnydhya plastidow, hag a dheuth dhyworth an fylum Cyanobacteria, henwys ynwedh algi glas-gwyrdh.

An pyth yw kelmys yn kemmyn yntredha yw aga bos awtotrofek: i a us pennfentenyow naturel a nerth ha stoffow anorganek sempel. Nyns eus dhedha kesweyth plansow an tir. An term algi ytho yw parys mes lows. A-dhiwedhes, godhonydhyon re dhiskudhas bos eghennow algi pur dhyffrans an eyl dhe'y ben.