![]() | |
![]() | |
Ensampel a |
Elven gymyk ![]() |
---|---|
Furvell gymyk |
Nd ![]() |
Dydhyas diskudhans |
1885 ![]() |
Niver atomek |
60 ![]() |
Elektronegedhegedh |
1.14 ![]() |
Rann a |
lanthanid, period 6 ![]() |
![]() |
Elven gemyk ew neodymiom, niver 60 e'n Vosen Beriodek. Y arwodh ew Nd. An hanow a dheu dhort an geryow Greka neos didymos, ow styrya gevel nowydh. Onan a'n elvednow dor-tanow, po lanthanid ew neodymiom.
Nag eus radn dhe neodymiom e'n korf denel, bes polter ha holanow neodymiom a serr an lagasow. Diskudhys veu neodymiom en Wien, penncita Ostri, en 1885 gen Karl Auer (1858-1929) war-barth ha praseodymiom. Na veu an olkan pur askorrys bys dhe 1925. Chif moon neodymiom ew monazit, kevys en China, an Statys Unys, Brasil hag Eynda. Nag ew meur a neodymiom askorrys drefen y vos pur gostek, 7,000 tonnas an vledhen en udnik. Kesolkan a neodymiom, horn ha boron (NIB en Sowsnek) ew pur dhe les lebmyn avel tednven fast. Usys ew anjei en kerri arnowydh, avel radn essensek a dallethoryon jynnow, fenestri awtomatek, florednow daras, diseghoryon ha pompyow petrol, keffrys ha gwith manylyon jynn-amontya. Neodymiom oksid a dreyl gweder dhe liw purpur. Usys ew ewedh dhe wul dewweder kesteudhi.
Poos atomek neodymiom ew 144.24, y boynt teudhi ew 1021°C ha'y boynt bryjyon ew 3070°C. Y dhosedh ew 7.0kg an liter. Olkan spladn gwydn-arhansek ew ev, hag a dreyl liw en ayr, hag a dhasober gen dowr.