Vazimba

Ny Vazimba dia heverina ho mponina voalohany teto Madagasikara, talohan' ny nahatongavan' ny Austrôneziana izay fototry ny Malagasy ankehitriny, izay nonina indrindra tany amin' ny faritra nentim-paharazana onenan' ny Merina sy ny Betsileo sy ny Bara, ary tany Anjozorobe, talohan' ny nanjakan-dRabiby sy Andriamanelo (taonjato faha-16). Feno zava-miafina sy angano ny tantaran' izy ireo, izay nampitaina am-bava teo amin' ny taranaka nifandimby.

Mbola tsy fantatra mazava ny tena fiavian' ny Vazimba. Misy petra-kevitra milaza fa mety ho avy amin' ny onjam-pifindra-monina talohan' ny an' ny Aostrôneziana izy ireo, angamba avy atsy Afrika na avy any Azia. Milaza ny lovantsofina fa niaina any anaty ala tany amin' ny faritra afovoan' i Madagasikara izy ireo, niaina amin' ny fiotazana zavamaniry sy ny fihazana. Nalaza amin' ny fahalalany ny zavaboary sy ny fanaony ara-panahy izy ireo. Matetika no lazaina fa keliray ny Vazimba, na dia misy aza ny angano sasany izay milaza fa nisy amin' izy ireo ny lavabe dia lavavabe, toa an-dRapeto.

Teo amin' ny tantaran' ny Malagasy dia manondro ny fotoana mialoha ny fisian' ny fanjakana voalamina sy ny fahatongavan' ny tarana-mpanjaka samihafa ny vanim-potoana faha-Vazimba, indrindra ny any amin' ny faritr' Imerina. Nifarana tamin' ny fipoiran' ny fanjakan' i Alasora, teo ambany fitondran' ny mpanjaka Andriamanelo tamin' ny fiandohan' ny taonjato faha-16, io vanim-potoana io. Mbola zava-miafina hatrany ny fomba nanjavonan' ny Vazimba na nifangaroany tao amin' ny vahoaka aostrôneziana. Milaza ny lovantsofina sasany fa nilentika lalina kokoa tany anaty ala izy ireo, fa ny hafa kosa miresaka momba ny firaisan' izy ireo tsikelikely amin' ny vahoaka vao tonga taty aoriana.

Matetika ny Vazimba no heverina ho manana hery miafina, izay ahafahany mifandray amin' ny fanahy eny amin' ny zavaboary sy mahatonga azy ho afaka manasitrana ary ny maminavina ny tsy hita sy ny hoavy. Mbola toeram-pivavahana sy naovana fombafomba ny fasan' izy ireo sy ny toerana manan-kasina mifandray amin' izy ireo ankehitriny. Na dia mifangaro fedrà na angano aza ny tantaran' ny Vazimba dia manana toerana lehibe eo amin' ny fisainana sy ny kolontsaina malagasy. Heverina ho razamben' ny Malagasy tonga voaloha teto Madagasikara izy ireo, ary miampita amin' ny alalan' ny angano sy lovantsofina ary fanao ara-pivavahana samihafa ny fahatsiarovana azy.