Paralaks bintang

Paralaks bintang ialah peralihan ketara bagi kedudukan (paralaks) mana-mana bintang berdekatan (atau objek lain) terhadap latar belakang bintang jauh. Secara lanjutnya, ia kaedah untuk menentukan jarak ke bintang melalui trigonometri, kaedah paralaks bintang. Dicipta oleh kedudukan orbit Bumi yang berbeza, anjakan yang diperhatikan yang sangat kecil adalah terbesar pada selang masa kira-kira enam bulan, iaitu apabila Bumi berada di sisi bertentangan Matahari dalam orbitnya, memberikan jarak garis dasar kira-kira dua unit astronomi antara cerapan. Paralaks itu sendiri dianggap separuh daripada maksimum ini, kira-kira setara dengan anjakan pemerhatian yang akan berlaku disebabkan oleh kedudukan Bumi dan Matahari yang berbeza, iaitu garis dasar satu unit astronomi (AU).

Paralaks bintang sangat sukar untuk dikesan sehinggakan kewujudannya menjadi subjek perdebatan dalam astronomi selama ratusan tahun. Thomas Henderson, Friedrich Georg Wilhelm von Struve, dan Friedrich Bessel membuat pengukuran paralaks pertama yang berjaya pada tahun 1832–1838, untuk bintang Alpha Centauri, Vega dan 61 Cygni.