Universum

Dat Universum (lat.: universus, ut unus un versus – in eens tohopenkehrt). betekend allgemeen de Welt in’n Ganzen. Man seggt gliekbedüdend ok Weltall – wo dat all för dat Ganze mit binnen stickt – oder de Kosmos (gr.:κόσμος, kósmos – De Minschheit, de (Welt)orden, aver ok Anstand un Schmuck) oder dat Weltall In’n Speziellen is de Weltruum dat, wat üm den Planeten Eer buten rüm is, un wieter twüschen de annern Planeten un Steerns

In’n allgemeen is dat dor bannig koolt, düster un gifft ok keen Luft to’n aten. Dat is nich ganz klor, wo de Weltruum üm de Eer anfangt, as de Övergang jo langsam vör sik geiht. De Wetenschopplers hebbt dorvör ünnerscheedlich Definitschonen. Internatschonal gellt vör allen de Definitschoon vun de Fédération Aéronautique Internationale, de sik üm Luft- un Ruumfohrt weltwiet scheert. De hett fastleggt, dat de Weltruum bi 100 km Hööch anfangt. Aver de NASA un de United States Air Force t. B. hebbt för sik de Grenz al bi ungefäähr 80 km (50 Mielen) leggt.