Archenteron

De archenteron of oerdarm is de interne holte van het primitieve maag-darmstelsel dat zich vormt tijdens de gastrulatie in een zich ontwikkelend embryo. Gastrulatie is een stadium van embryogenese in meercellige organismen. Tijdens de gastrulatie wordt de gastrula gevormd door instulping van de blastulawand. Hierdoor ontstaat een dubbelwandige structuur met de twee kiemlagen, ectoderm (buitenkant) en endoderm (binnenkant). Terwijl het ectoderm het buitenoppervlak van het embryo vormt en later de buitenste lichaamsbedekking vormt, vormt het endoderm de embryonale oerdarm. In het verdere verloop van de embryogenese worden het spijsverteringskanaal en de inwendige organen gevormd uit de oerdarm.

De plaats waar de oerdarm naar buiten opengaat, wordt de oermond genoemd, omdat bij veel levende wezens de mond zich vanuit dit gebied ontwikkelt. Onder de tweezijdigsymmetrische dieren (Bilateria) bevinden zich de Protostomia; Bij hun verdere ontwikkeling wordt een tweede opening in de oerdarm gevormd voor uitscheiding. Protostoma omvatten bijvoorbeeld insecten. In het geval van de Deuterostomia, waartoe alle gewervelde dieren behoren, functioneert de primaire opening van de oermond later als uitscheidingsopening of anus, en wordt de secundaire opening aan het andere uiteinde van de oerdarm de (nieuwe) mond. Andere dieren hebben óf één opening óf geen expliciet spijsverteringskanaal. Kwallen hebben bijvoorbeeld één opening, die later gebruikt wordt voor zowel absorptie als uitscheiding.