Bisschop Davidsgrift

De Bisschop Davidsgrift (ook wel Grift of Grebbe) is een historisch kanaal, de vooloper van het Valleikanaal, in de Gelderse Vallei in de Nederlandse provincie Utrecht.

De Grift is gegraven in 1473-1481 onder leiding van Bisschop David van Bourgondië. Doel was de ontginning (turfwinning) van de veengebieden ten noorden van Rhenen, de zogeheten Rhenense of Stichtse venen.^[1] De aanleg verliep aanvankelijk moeizaam wegens grensconflicten met het hertogdom Gelre.

Voor het zuidelijke gedeelte werd deels gebruikgemaakt van de loop van het riviertje de Kromme Eem^[2].

Oorspronkelijk liep het kanaal tot aan het huidige Veenendaal. In de zestiende eeuw werden rond Veenendaal verschillende zijtakken uitgegraven. In de zeventiende eeuw werd de Grift na verscheidene overstromingen, veroorzaakt door hoog water in de Nederrijn, bij De Roode Haan afgedamd.

Door de voortschrijdende afgraving van het hoogveen tussen Veenendaal en Woudenberg verdween de natuurlijke waterscheiding geleidelijk. Rond 1714 werd de Bisschop Davidsgrift verbonden met de Schoonderbeekse grift (16e eeuw), die naar het noorden afwaterde via de Heigraaf (12e eeuw)^[3] en Woudenbergse Grift (1545-1549) naar de huidige Heiligenbergerbeek ter hoogte van de Vieweg (nabij Den Treek).^[4]

Sindsdien verliep de afwatering richting noorden als volgt: Bisschop Davidsgrift - Schoonderbeekse Grift - Heigraaf - Woudenbergse Grift - Heiligenberger (Lunterse) Beek - Eem.

1. ↑ : E.S.C. Erkelens-Buttinger De kerk en de Nederlanden
2. ↑ Gemeentearchief Veenendaal
3. ↑ Caarte van de Ambachtsheerlijkheid en Landerije van Maarsbergen
4. ↑ Watwaswaar.nl: Kadasterplan Veenendaal 1701 (niet meer beschikbaar)