Het faillissement is een gerechtelijk beslag op het gehele vermogen van een rechtspersoon of natuurlijk persoon die langdurig niet meer in staat is aan zijn/haar financiële verplichtingen te voldoen. Het is een zware juridische maatregel die wordt opgelegd ten behoeve van de gezamenlijke schuldeisers, in het algemene belang van een geordend rechtsverkeer. De (rechts-)persoon die failliet verklaard wordt heet '(een) failliet'. Andere termen voor het wettelijke begrip faillissement zijn bankroet, insolventie en het van oorsprong jiddische pleite[1].
Tegelijk met het uitspreken van een faillissement stelt de rechtbank een curator aan die de boedel moet gaan beheren en afwikkelen. De curator heeft als taak zoveel mogelijk de openstaande vorderingen te innen en goederen te gelde te maken, om de opbrengst vervolgens te kunnen verdelen onder de schuldeisers. Heeft een rechtspersoon schulden maar nauwelijks of geen baten, dan kan het zijn dat geen vereffening volgt, en de rechtspersoon van rechtswege onmiddellijk ophoudt te bestaan.
Een faillissement kan gezien worden als een collectieve verhaalprocedure.