Een houtwal of boomwal is een aarden wal begroeid met bomen en struiken, die een lijnvormig element in een landschap vormt. Ook een houtril of takkenwal van dood hout wordt soms een houtwal genoemd. Een rij met bomen zonder ondergroei wordt een houtsingel, boomsingel of kortweg singel genoemd, vooral in Noord-Nederland.
De ouderdom van deze landschapselementen varieert sterk. Ze zijn vaak bij een ontginning aangelegd, in zeldzame gevallen zijn het overblijfselen van grenswallen uit de middeleeuwen.