Our website is made possible by displaying online advertisements to our visitors.
Please consider supporting us by disabling your ad blocker.

Responsive image


Kluizenarij

Deel van de serie over
kloosters
en het christelijke monastieke leven
Carlo Crivelli 052.jpg
Kluis van Warfhuizen

Een kluizenarij (synoniemen: kluis, hermitage) is de verblijfplaats van een kluizenaar, ook wel kluisbroeder, eremiet, heremiet of anachoreet genoemd.

Een kluizenarij is vaak op een eenzame plek in een bos of in het veld gelegen. Iemand die zich afzondert in een kluizenarij doet dat meestal om religieuze redenen, om zich helemaal op het 'hogere' te richten. Er waren ook kluizen waar twee of meerdere kluizenaars in gemeenschap samenwoonden. Een kluis kan gezien worden als een klooster met slechts een of meerdere monniken of zusters. Zij verschillen van kloosters doordat zij niet een van de erkende kloosterregels volgden. Zo heeft een kluizenaar niet te maken met de hiërarchie in een kloostergemeenschap, waardoor de kloostergelofte van gehoorzaamheid minder relevant is[1].

In vroeger tijd was voor sommige religieuzen (monniken of nonnen) afzondering uit de wereld in de wildernis geen mogelijkheid; zij lieten zich binnen hun gemeenschap inmetselen (met een opening waardoor onder meer voedsel werd verstrekt) of opsluiten. Dit soort kluizenaars en kluizenaressen worden reclusen genoemd.

Kluizenaars leefden afgezonderd, maar konden ook betrokken zijn bij de samenleving in de buurt van hun kluizen. Zij bewaakten en onderhielden de kapellen in de omgeving van hun kluis. Zij vervingen afwezige pastoors door sommige vormen van zielezorg, sommige kluizenaars gaven onderwijs aan jongeren of vingen geesteszieken op[2]

De Engelse mystica Juliana van Norwich woonde in een kluis die aan de plaatselijke parochiekerk was vastgebouwd. Suster Bertken (ca. 1426-1514) woonde 57 jaar lang in een kluis in de Utrechtse Buurkerk. In Maastricht woonde Sint-Amor in een kluis op de plek van de latere Sint-Amorkapel. Op de plek waar Goar zijn kluis had, ontstond Sankt Goar.

Een bekende kluizenarij is de kluis op de Schaelsberg in Valkenburg, die niet meer bewoond wordt en te bezichtigen is. De Sint-Janskluis in Geleen, ook wel de kluis van Krawinkel genoemd, is al heel lang niet meer als zodanig in gebruik. In Lier getuigt de Kluizekerk van eerder verblijf van kluizenaars. Een voorbeeld van een bewoonde kluizenarij is die van Onze Lieve Vrouwe van de Besloten Tuin te Warfhuizen, in het noorden van Groningen.

  1. Persoons, Ernest (2002). in: Kluizen & Kluizenaars in Limburg. Algemeen Rijksarchief, Brussel, p. 7.
  2. Persoons, Ernest (2002). in: Kluizen & Kluizenaars in Limburg. Algemeen Rijksarchief, Brussel, p. 9.

Previous Page Next Page






Peniti BR Poustevna Czech Eremitage Danish Einsiedelei German Hermitage (religious retreat) English Ermitejo (loko) EO Eremitorio Spanish Eremutarren leku EU Ermitage (religion) French Díthreabh GA

Responsive image

Responsive image