Kronosaurus Status: Uitgestorven Fossiel voorkomen: Vroeg-Krijt Aptien-Albien (~ 120 - 110 miljoen jaar geleden) | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Taxonomische indeling | |||||||||||||
| |||||||||||||
Geslacht | |||||||||||||
Kronosaurus Longman, 1924 | |||||||||||||
Typesoort | |||||||||||||
Kronosaurus queenslandicus Longman, 1924 | |||||||||||||
| |||||||||||||
Afbeeldingen op Wikimedia Commons | |||||||||||||
Kronosaurus op Wikispecies | |||||||||||||
|
Kronosaurus[1][2][3] is een geslacht van grote uitgestorven vleesetende zeereptielen uit het Vroeg-Krijt, dat behoort tot de Plesiosauria. Dit geslacht is vernoemd naar Kronos, een van de Titanen uit de Griekse mythologie.
Het eerste fossiel van Kronosaurus werd gevonden in 1899. In 1924 werd de typesoort Kronosaurus queenslandicus benoemd. Dat is de enige nog geldige soort. Een tweede in 1992 benoemde soort, Kronosaurus boyacensis, werd in 2022 het aparte geslacht Monquirasaurus. Fossielen zijn gevonden in zowel Queensland als in New South Wales (Australië), en zijn gedateerd op 120-110 miljoen jaar geleden (Aptien-Albien). Een in 1932 gevonden skelet, specimen MCZ 1285, werd in Amerika tentoongesteld en zou in hoge mate het beeld van Kronosaurus gaan bepalen. Achteraf bleek het exemplaar echter heel zwaar gerestaureerd en het is onzeker of het echt van Kronosaurus is. Van 1979 af is een dozijn redelijk volledige skeletten gevonden. Onderzoekers hebben hierdoor een goed begrip gekregen van de bouw van het dier.
Kronosaurus werd ruim tien meter lang en tien ton zwaar. De kop was langwerpig. Voor in de kaken stond een beperkt aantal tanden om inktvissen te grijpen. Meer naar achter droegen de bovenkaken zeer grote tanden waarmee grote prooien, zoals andere zeereptielen, dodelijk verwond konden worden. De bijtkracht was op dit punt in de kaken aanzienlijk. De nek was kort. Zoals alle plesiosauriërs bewoog Kronosaurus zich voort door een vliegende beweging te maken met zijn vier grote vinnen. De achterste vinnen waren het langst. De staart was kort.
Kronosaurus is een lid van de Pliosauridae en meer in het bijzonder de Brachaucheninae.