Petrus Johannes Olivi (ook Petrus Joannis Olivi, Petrus Provenzalis) (Frans: Pierre de Jean Olivi) (Sérignan, 1247/1248[1] - Narbonne, 14 maart 1298) was een franciscaan die streng leefde en in hoog aanzien stond bij zijn volgelingen. Hij staat bekend als een zelfstandig en kritisch denker. De Spiritualen beriepen zich op hem, ofschoon hij in voorname punten van hen afweek. Hun tegenstanders trachtten de veroordeling van zijn leer te bewerken. Het concilie van Vienne (1311-1312) veroordeelde op verscheidene punten zijn visies. In de vraag over de Onbevlekte Ontvangenis van Maria week hij af van de mening van de franciscanen.
In de school van de 13e-eeuwse scholastiek komt hij naast Thomas van Aquino, Johannes Duns Scotus en Hendrik van Gent te staan. Door het verbod om zijn werken te publiceren is hij minder bekend dan zijn tijdgenoten.