Prinsbisdom Regensburg

Fürstbistum / Hochstift Regensburg
Prinsbisdom binnen het Heilige Roomse Rijk
←  739 – 1803  →
Algemene gegevens
Hoofdstad	Regensburg
Religie(s)	Rooms-katholiek
Regering
Regeringsvorm	prinsbisdom
Staatshoofd	prins-bisschop

Het prinsbisdom Regensburg was een tot de Beierse Kreits behorend bisdom of sticht binnen het Heilige Roomse Rijk. Het wereldlijk gebied van de bisschoppen van Regensburg lag stroomafwaarts aan de linkeroever van de Donau; de stad zelf hoorde er niet bij; die had zich losgewerkt tot de vrije rijksstad Regensburg. Het prinsbisdom had een oppervlakte van 330 km²^[1]

Sinds de eerste decennia van de zevende eeuw waren er landsbisschoppen voor Beieren te Regensburg. Bonifatius vernieuwde het bisdom in 739. In 768 werd het bisdom bij de kerkprovincie Salzburg gevoegd. Het prinsbisdom was het kleinste in Beieren en stond tot 1148 onder voogdij van de graven van Bogen.

In de stad behoorde alleen het domdistrict tot het prinsbisdom. Buiten de stad behoorden de heerlijkheden Wörth en Donaustauf tot het vorstendom. In 1248 werd Hohenburg auf dem Nordgau verworven via het testament van de graaf van Hohenburg.

De heerlijkheid Wörth was van 1347 tot 1433 verpand aan het hertogdom Beieren. De heerlijkheid Donaustauf was van 1385 tot 1424 verpand aan de rijksstad Regensburg en van 1481 tot 1714 aan het hertogdom Beieren.

Paragraaf 25 van de Reichsdeputationshauptschluss van 25 februari 1803 kende het prinsbisdom toe aan de voormalige keurvorst van Mainz. Als onderdeel van het nieuwe vorstendom Regensburg ging het deel uitmaken van het keurvorstendom van de aartskanselier.

Artikel 4 van de Rijnbondakte van 12 juli 1806 wijzigde de titel van de aartskanselier in vorst-primaat.

Op 16 december 1810 sloot de vorst-primaat een verdrag met Frankrijk, waarbij hij het vorstendom Regensburg aan Frankrijk afstond in ruil voor andere gebieden. Vervolgens stond Frankrijk het gebied af aan het koninkrijk Beieren.

1. ↑ Peter H. Wilson (2004): From Reich to Revolution, Palgrave Macmillan, Basingstoke, blz. 365.