Verlan

Het verlan is een populaire Franse spraakkunst die niet alleen onder jongeren veelvuldig wordt gebruikt, maar ook als "hippe" spreektaal, mede dankzij de muziek en film, onder brede lagen van de Franse bevolking begrepen wordt dan wel zelf gehanteerd wordt. Het bestaat uit woordspelingen waarbij de lettergrepen van plaats worden verwisseld. De term verlan zelf is het omgekeerde van 'l'envers', Frans voor 'het omgekeerde'.

Hoewel de omkering van lettergrepen al sinds de Middeleeuwen in het Frans (en ook in andere talen) als een vorm van geheimtaal (argot) kon dienen, moet de oorsprong van het huidige Franse gebruik en de functie van het verlan in de stedelijke onderwereld (la pègre) gezocht worden: het diende vooral om de politie in verwarring te brengen. Deze rol is reeds bekend sinds de 19de eeuw. Het werd populair onder de jongeren van de Parijse banlieues, toen ook linkse intellectuelen (vaak zelf afkomstig van volksbuurten) het verlan voor hun toespraken en pamfletten gingen toepassen, zoals de geëngageerde zanger Renaud Séchan, die zijn lied Laisse béton in 1977 ten gehore bracht. Sindsdien zijn vele oorspronkelijke woorden in het verlan ook in het doorsnee-Frans ingeburgerd geraakt.