Vrede

Zie Vrede (doorverwijspagina) voor andere betekenissen van Vrede.

Vrede is een heilzame toestand van rust en harmonie en de afwezigheid van stoornis, twist of strijd.^[1] Het woord vrede is een oud Germaans woord dat samenhangt met vrij en oorspronkelijk rechtstoestand van zekerheid betekende.

Het begrip vrede wordt vaak in één adem genoemd met een tegendeel, oorlog. Het Nederlandse woord vrede betekende rond 1200 een wettelijke bescherming tegen wapengeweld, waaruit die tegenstelling nog eens blijkt.^[1]

Met een vredesverdrag wordt de overgang van oorlog (wapenstilstand) naar vrede gemarkeerd, met een oorlogsverklaring het omgekeerde. Vredesverdragen die in een bepaalde plaats getekend worden, krijgen soms als naam Vrede van ..., bijvoorbeeld Versailles. De tak van de wetenschap die processen die tot vrede leiden en die dit in stand houden bestudeert, is de irenologie, antoniem van polemologie. De naam van dit vakgebied is afgeleid van het Oudgriekse woord voor vrede: εἰρήνη, eirenē.

Op academisch niveau werkt (in Nederland) de Stichting Vredeswetenschappen aan een kring van leerstoelen, waarbij elke afzonderlijke leerstoel problemen rond conflict en vrede vanuit zijn eigen invalshoek belicht en waarvan het de bedoeling is dat ze samen meer aanknopingspunten bieden om vredeskwesties op een wetenschappelijke wijze te benaderen.

Sinds 1901 wordt jaarlijks de Nobelprijs voor de Vrede toegekend.

In bepaalde talen, zoals het Arabisch en Hebreeuws, is het gebruikelijk elkaar te begroeten met het woord voor vrede, salaam respectievelijk sjalom, of een zin waarin vrede wordt toegewenst.

Van het Latijnse woord voor vrede, pax, zijn namen voor diverse begrippen afgeleid, zoals pacifisme, de filosofie die geweldloosheid en vrede nastreeft.

1. ↑ ^{a b} (2005): Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal, Van Dale Lexicografie