Zes zintuigen

Boeddhisme
Concepten
Geschiedenis
Stromingen
Geschriften
Tempels
Devotie
Per land
Termen
Van A tot Z

In het boeddhisme erkent men zes zintuigen of gevoelsorganen (Pali: Salayatana), die de gehele beleving van de wereld door de mens omvatten. De zes zintuigen zijn: het fysiek lichaam, de ogen, de tong, de neus, de oren, en de geest. Elk zintuig of gevoelsorgaan heeft een overeenkomstig object waarmee contact gemaakt kan worden, en een overeenkomstig type bewustzijn. Het contact tussen deze drie (zintuig, object en bewustzijn) leidt tot het ontstaan van de zes typen gevoelens, die overeenkomen met de zes zintuigen.

Als men een vorm met het oog ziet, kan dit een oorzaak zijn voor vreugde, verdriet of gelijkmoedigheid. Dit geldt ook voor de overige vijf zintuigen. Inzicht in (en begrip van) de zes zintuigen en hun werking en invloed op het geestelijk welzijn is daarom van groot belang voor spirituele groei en het spiritueel welzijn.

De lering van de zes zintuigen speelt een grote rol in de lering van het afhankelijk ontstaan. Het afstand kunnen nemen van de wereld van de zes zintuigen vormt ook een belangrijk aspect van het loslaten of opgeven van wereldse belangen en interesses. Om dit te bereiken dient men gewaar van de zintuigen te zijn, zonder dat men gefascineerd is met de wereld die de zintuigen presenteren aan het bewustzijn.