Een zichtblok is een eenvoudig optisch instrument waarmee vanuit een verborgen positie de omgeving kan worden geobserveerd, zoals dat ook kan met een complexere en duurdere periscoop of periscoopkijker.
Een zichtblok bestaat uit een massief blok helder glas of kunststof, waarvan twee tegenoverliggende zijden 45° schuin afgeslepen zijn, en voorzien van een spiegelende laag.
Een periscoop is complexer, en bestaat in principe uit een verticale buis met aan beide uiteinden een opening met een spiegel of een prisma, maar is vaak voorzien van bewegende delen, (vergrotende) lenzen en/of elektronica.