Odesa

Odesa
ukrainsk Одеса, russisk Одесса
by
Potemkintrappene
Flagg våpen
Land	Ukraina
Oblast	Odesa oblast
Bykommune	Odesa
Del av	Odesa Agglomeration
Høgd	40 moh.
Koordinatar	46°28′00″N 30°44′00″E / 46.46667°N 30.73333°E / 46.46667; 30.73333
Areal	236,9 km²
Folketal	1 003 705  (1. juli 2011)
•  storby	1 191 000
Folketettleik	4 237 / km²
Hamn grunnlagd	2. september 1794
Borgarmeister	Aleksej Kostusev
Tidssone	EET (UTC+2)
•  Sommartid	EEST (UTC+3)
Postnummer	65000–65480
Retningsnummer	+380 48
Odesa 46°28′39″N 30°43′57″E / 46.47747°N 30.73262°E / 46.47747; 30.73262
Kart som viser Odesa.
Wikimedia Commons: Odesa
Nettstad: www.odessa.ua

Odesa (ukrainsk skrift Одеса, russisk Оде́сса, Odessa) er den tredje største byen i Ukraina med litt over éin million innbyggjarar. Byen har ei stor hamn og ligg ved nordvestkysten av Svartehavet og er det administrative senteret i Odesa oblast. Byen er oppkalla etter ein gresk koloni frå antikken som heitte Odessos.

Føregjengaren til Odesa var ein liten tatarisk busetnad grunnlagd av Hacı I Giray, khanen av Krim-khanatet, i 1240 og opphavleg kalla opp etter han som Hacıbey. Etter ein periode under litauisk kontroll, vart han underlagd Det osmanske riket i 1529 og vart verande her fram til tyrkarane tapte den russisk-tyrkiske krigen i 1792. Byen Odesa vart grunnlagd etter påbod frå tsarina Katarina den store i 1794. Frå 1819 til 1858 var Odesa ei frihamn. Under Sovjetunionen var byen ei viktig handelshamn og ein viktig marinebase.

På 1800-talet var Odesa den fjerde største byen i Det russiske imperiet, etter Moskva, St. Petersburg og Warszawa.^[1] Den historiske delen av byen har ein arkiktektur som er meir middelhavsk enn russisk, og har vorte kraftig påverka av franske og italienske stilar. Somme bygjingar er bygd i ei blanding av forskjellige stilar, inkludert Art Nouveau, renessansen og klassisismen.^[2]

Odesa er ei isfri anløpshamn, og i tillegg til sjølve Odesa ligg òg Juzjne i nærleiken, ein internasjonal viktig oljeterminal. Ein annan viktig hamneby, Illitsjivsk, ligg òg i same oblast, sørvest i Odesa. I lag er dei eit stort transportknutepunkt.

1. ↑ Herlihy, Patricia (1977). «The Ethnic Composition of the City of Odessa in the Nineteenth Century»: g. 53. 
2. ↑ «Odessa: Architecture and Monuments». UKRWorld.Com. 2009. Arkivert frå originalen 6. mars 2012. Henta 9. september 2012.