Tel Aviv

Tel Aviv-Jaffa
תל־אביב–יפו تل أبيب - يافا
by
Flagg Våpenskjold
Land	Israel
distrikt	Tel Aviv
Storbyområde	Gush Dan
Høgd	5 moh.
Koordinatar	32°4′N 34°47′E / 32.067°N 34.783°E / 32.067; 34.783
Areal	52 km²
•  by	176 km²
•  storbyområde	1 516 km²
Folketal	414 600  (2013)[1]
•  by	1 318 300
•  storby	3 464 100
Folketettleik	7 973 / km²
Grunnlagd	11. april 1909
Borgarmeister	Ron Huldai
Tidssone	IST (UTC+2)
•  Sommartid	IDT (UTC+3)
Postnummer	61999
Retningsnummer	+972 (Israel) 3 (by)
Tel Aviv 32°05′N 34°47′E / 32.08°N 34.78°E / 32.08; 34.78
Kart som viser Tel Aviv.
Wikimedia Commons: Tel Aviv-Yafo
Nettstad: tel-aviv.gov.il

Tel Aviv-Jaffa (hebraisk: תֵּל־אָבִיב–יָפוֹ – Tel Aviv-Yafo; arabisk: تَلّ أَبِيب - يَافَا‎ – Tall ʾAbīb - Yāfā) er den nest største byen i Israel og det største storbyområdet, med eit folketal på høvesvis 414 600 og 3 464 100.^[1] Han ligg ved middelhavskysten sentralt og vest i Israel, i storbyområdet Gush Dan, der 42 % av innbyggjarane i Israel bur. Han er òg den største og mest folkerike byen i Gush Dan.^[2] Sidan Dei sameinte nasjonane og alle andre land ikkje anerkjenner Jerusalem som hovudstaden i Israel, ligg mange av dei utanlandske ambassadane i Tel Aviv.^[3]

Tel Aviv vart grunnlagd av det jødiske samfunnet i utkanten av den gamle hamnebyen Jaffa i 1909. Jødisk immigrasjon gjorde at Tel Aviv raskt vart større enn Jaffa, som hadde ein majoritet av arabarar på den tida.^[4] Tel Aviv og Jaffa vart slått saman til ein enkel kommune i 1950, to år etter staten Israel vart oppretta. Den kvite byen i Tel Aviv fekk status som verdsarvstad i 2003, og har den største konsentrasjonen av Bauhaus-bygningar i verda.^[5][6]

Tel Aviv er eit teknologisk og økonomisk senter i landet, og her finn ein Tel Aviv-børsen, føretakskontor og forsking- og utviklingssenter.^[7] Han er finanshovudstaden i landet og eit forretningssenter.^[8] Tel Aviv har den nest største økonomien i Midtausten etter Dubai, og er den 31. dyraste byen i verda.^[9] Med 2,5 millionar internasjonale vitjande kvart år, er Tel Aviv den femte mest vitja byen i Midtausten.^[10] Han er kjend som «byen som aldri søv» og ein «partyhovustad» på grunn av det livlege utelivet, den dynamiske atmosfæren og den kjende 24-timarskulturen.^[11][12]

1. ↑ ^{1,0 1,1} «לוח 3.- אוכלוסייה( 1), ביישובים שמנו מעל 2 000 תושבים( 2) ושאר אוכלוסייה כפרית Population (1) of localities numbering above 2 000 Residents (2) and other rural population». Arkivert frå originalen 13. november 2013. Henta 7. november 2013. 
2. ↑ «Localities, Population and Density per km²., by storbyområde and Selected Localities». Statistical Abstract of Israel 2013. Israelsk statistisk sentralbyrå. 2012. Arkivert frå originalen (PDF) 13. november 2013. Henta 7. november 2013. 
3. ↑ Jerusalem er hovudstaden under israelsk lov. Presidentbustaden, regjeringskontora, høsteretten og parlamentet (Knesset) ligg alle der. Den palestinske sjølvstyresmakta reknar Aust-Jerusalem som hovudstaden i sin framtidige stat. SN reknar ikkje Jerusalem som hovudstaden i Israel, og har ei stilling om at den endelege statusen til Jerusalem er avhengig av framtidige forhandlingar mellom Israel og Dei palestinske sjølvstyresmaktene Map of Israel.
4. ↑ 85% in 1922, 92% in 1931 (Census reports)
5. ↑ «The White City of Tel Aviv» (PDF). UNESCO. Henta 3. september 2015. 
6. ↑ Strimpel, Zoe (3. september 2015). «Hip and happening in Tel Aviv». The Times (London). Henta 3. september 2015. 
7. ↑ «New Economy: Silisium Wadi». Wired. 16. april 1998. Henta 3. september 2015. 
8. ↑ Referansefeil: Ugyldig <ref>-merke; ingen tekst vart gjeven for referansen med namnet GAWC
9. ↑ Ami Sedghi (12. juni 2012). «Which is the world's most expensive city? Cost of living survey 2012 | News | guardian.co.uk». Guardian. Henta 3. september 2015. 
10. ↑ Goldman, Yoel (12. juni 2012). «MasterCard ranks Tel Aviv as fifth most visited city in the Middle East and Africa». The Times of Israel. Henta 12. juni 2012. 
11. ↑ «The world's top 10 party towns». Sydney Morning Herald. 19. november 2009. Henta 19. november 2009. 
12. ↑ «Lonely Planet's top 10 cities for 2011». Henta 31. oktober 2010.