Urani

L' urani es un element quimic que dins la taula periodica a lo simbòl U e lo nombre atomic 92. Es pesuc, blanc d'argent, toxic, metallic, e radioactiu de forma naturala. Aparten a la seria dels actinids e son isotòp urani-235 s'utiliza coma font d'energia dins los reactors nuclears e las armas nuclearas. L'urani se tròba en pichonas quantitats dins las ròcas, lo sòl, l'aiga, las plantas, e dins los animals (inclús dins los umans).

Es l'element quimic pus pesuc d'origina naturala que se tròba sus la Tèrra. Foguèt descobèrt en 1789 per M. H. Klaporfth que lo nomenèt atal en onor de la planeta Uranus que veniá d'èsser descobèrta en 1781.

L'urani natural a tres tipes d'isotòps: urani 238 (²³⁸U), urani 235 (²³⁵U) e urani 234 (²³⁴U). Per cada grama d'urani natural 99,28 % de la massa es urani 238, 0,71% urani 235 e 0,005% urani 234. La proporcion urani 238/urani 235 es constanta sus tota la Tèrra e sus las autras planetas del Sistèma Solar.