Artabanus II

Artabanus II

Ἁρτάβανος

Tetradrachma Artabanusa wybita w Seleukei w maju 27. Na awersie portret Artabanusa w partyjskiej manierze frontalnej, na rewersie Artabanus na koniu otrzymuje gałązkę palmową od bogini Tyche[1]
Król Partów
Okres	od ok. 8 do ok. 39
Poprzednik	Wonones I
Następca	Wardanes I, Gotarzes II
Dane biograficzne
Dynastia	Arsakidzi
Data urodzenia	ok. 30–25 p.n.e.
Data śmierci	ok. 39
Dzieci	Orodes Arsakes Dariusz Artabanus Wardanes I Gotarzes II (przybrany syn)
Multimedia w Wikimedia Commons

Artabanus II (gr. Ἁρτάβανος; w formie partyjskiej Ardawan (𐭍𐭐𐭕𐭓); ur. ok. 30–25 p.n.e., zm. ok. 39 n.e.) – król Partów w latach od ok. 8 do ok. 39.

Artabanus II wywodził się z bocznej linii Arsakidów żyjącej wśród Dahów i w pierwszej dekadzie pierwszego wieku n.e. był władcą Medii Atropatene. Został powołany na tron Partii dzięki poparciu możnych, którzy nie akceptowali rządów wspieranego przez Rzym Wononesa (ok. 8 – ok. 11). Artabanusowi udało się pokonać Wononesa i w 18 zawrzeć kompromis z Rzymem, na podstawie którego obie strony uznały za króla Armenii Artaksesa III (18–34). Rządy nowego króla Partów były jednak słabe, czego przejawem było powstanie konkurencyjnego ośrodka władzy w postaci państwa Indo-Partów w Sistanie i Arachozji. Niemniej z biegiem czasu Artabanus umocnił się na partyjskim tronie i po śmierci Artaksesa III w 34 zdecydował się rzucić wyzwanie Rzymowi i osadzić na tronie Armenii swojego syna Arsakesa (34–35). Cesarz Tyberiusz (14–37) odpowiedział sformowaniem koalicji z udziałem Iberów i Albanów, którzy wyparli Partów z Armenii. Jednocześnie wysunął on przeciwko Artabanusowi kandydaturę wychowanego w Rzymie Tiridatesa, który wspierany przez ród Suren i Seleukeję w 36 opanował Mezopotamię. Artabanusowi udało się jednak zmobilizować nowe siły na macierzystym wschodzie i jeszcze w tym samym roku pokonać przeciwnika. Ostatecznie wojna z Rzymem zakończyła się zajęciem przez Partów Armenii i złamaniem potęgi rodu Suren. Artabanusowi nie udało się uregulować kwestii następstwa tronu i po jego śmierci stał się on przedmiotem walki pomiędzy jego synem Wardanesem (40–46) i adoptowanym przez Artabanusa Gotarzesem (40–51).