Cetotheriidae

Cetotheriidae
Brandt, 1872[1]
Cetotherium – rekonstrukcja
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	parzystokopytne
Infrarząd	walenie
Parvordo	fiszbinowce
Rodzina	Cetotheriidae
Typ nomenklatoryczny
†Cetotherium Brandt, 1843
Podrodziny
3 podrodziny (w tym 2 wymarłe) + 6 rodzajów wymarłych o statusie incertae sedis – zobacz opis w tekście
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Cetotheriidae – rodzina waleni z infrarzędu fiszbinowców (Mysticeti) w obrębie rzędu parzystokopytnych (Atriodactyla). Tradycyjnie klasyfikowano do niej walenie mające fiszbiny, których nie można było zaklasyfikować do żadnej ze współczesnych rodzin. W obecnym rozumieniu grupa ta obejmuje rodzaje Cetotherium, Cephalotropis, Herentalia, Herpetocetus, Joumocetus, Kurdalagonus, Metopocetus, Nannocetus, Pinocetus, Piscobalaena, Vampalus, Zygiocetus i przypuszczalnie Caperea. Są to dość niewielkie walenie, przeważnie o długości 4–6 metrów – największy z nich, walenik mały (Caperea marginata), ma ok. 6,5 m długości^[2]. W zapisie kopalnym Cetotheriidae znane są od środkowego miocenu – najstarszym znanym przedstawicielem Cetotheriidae może być Metopocetus, którego skamieniałości pochodzą sprzed 13,6–16 mln lat (albo sprzed 9–10 mln lat – nie ma pewności, z jakiej lokalizacji pochodzą szczątki). Kilka innych rodzajów jest również znanych sprzed ponad 10 mln lat. Cetotheriidae przetrwały do czwartorzędu, na co wskazują pozostałości Herpetocetus odkryte w osadach środkowoplejstoceńskiej formacji Falor w Kalifornii^[3]. Analizy kladystyczne przeprowadzone przez Fordyce’a i Marksa (2013, 2015) sugerują, że Cetotheriidae nie są grupą wymarłą, ponieważ należy do niej współczesny gatunek Caperea marginata^[4][5]. Zgadzają się z tym również niektórzy inni autorzy^[2][6], jednak według Biscontiego (2012) C. marginata nie jest blisko spokrewniony z Cetotheriidae i należy do odrębnej rodziny walenikowatych (Neobalaenidae)^[7]. Jeśli faktycznie należy on do Cetotheriidae, rodzina walenikowatych staje się podrodziną Neobalaeninae w obrębie Cetotheriidae^[2].