Our website is made possible by displaying online advertisements to our visitors.
Please consider supporting us by disabling your ad blocker.

Responsive image


Czasownik

Czasownikczęść mowy nazywająca procesy (czynności, stany)[1][2]. W zdaniu tworzy orzeczenie. Czasowniki są nazwami czynności, jakie wykonują w danym czasie istoty żywe, narzędzia lub maszyny, oraz nazwami stanów, w jakich te istoty albo przedmioty się znajdują[1].

Nie w każdym języku da się wyróżnić jasną klasę czasowników, a klasy czasowników w poszczególnych językach świata wykazują różne cechy; na przykład w języku japońskim przymiotniki dają się definiować jako podklasa czasowników[3], a w języku malajskim/indonezyjskim przymiotniki pełnią funkcję czasowników nieprzechodnich[4].

Dla czasownika typowe są kategorie gramatyczne osoby, czasu i trybu, przy czym nie mają one charakteru uniwersalnego. Fleksja osobowa nie występuje chociażby w niektórych językach kaukaskich, indonezyjskich (austronezyjskich) czy też w języku joruba (nigero-kongijski)[5]. Gramatycznej kategorii czasu (odmiany przez czasy) pozbawione są czasowniki w niektórych językach austronezyjskich[6], w języku chińskim[7] czy też w części języków Ameryki Północnej (np. yurok)[8].

  1. a b Piotr Bąk, Gramatyka języka polskiego, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1978, s. 157.
  2. Šimon Ondruš, Ján Sabol, Úvod do štúdia jazykov, Bratislava: Slovenské pedagogické nakladateľstvo, 1987, s. 171, OCLC 28427817 (słow.).
  3. Alexander Vovin, A Descriptive and Comparative Grammar of Western Old Japanese: Part 2: Adjectives, Verbs, Conjunctions, Particles, Postpositions, Indexes, Folkestone: Global Oriental, 2009 (Languages of Asia 8), s. 429, DOI10.1163/ej.9781905246823.i-1376, ISBN 978-19-05-24682-3, ISBN 978-90-04-21311-1 (ang.).
  4. Jozef Genzor, Jazyky sveta: história a súčasnosť, Bratislava: Lingea, 2015, s. 408, ISBN 978-80-8145-114-0, OCLC 950004358 (słow.).
  5. Kazimierz Polański (red.), Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, wyd. 2, Wrocław: Ossolineum, 1999, s. 98, ISBN 83-04-04445-5, OCLC 835934897.
  6. Maggie Tallerman, Understanding Syntax, wyd. 3, Abingdon–New York: Routledge, 2013, s. 42, DOI10.4324/9780203778579, ISBN 978-0-2037-7857-9, ISBN 978-1-4441-1205-4, ISBN 978-1-4441-4981-4, OCLC 1082214118 [dostęp 2024-11-17] (ang.).
  7. Wolfgang Klein, Ping Li, Introduction, [w:] Wolfgang Klein, Ping Li (red.), The Expression of Time, Berlin–New York: Walter de Gruyter, 2009 (The Expression of Cognitive Categories 3), s. 1–4, DOI10.1515/9783110199031.1, ISBN 978-3-11-019903-1, ISBN 978-3-11-019581-1, ISBN 978-3-11-019582-8, OCLC 774092161 (ang.), patrz s. 1.
  8. Marianne Mithun, The Codification of Time on the North American Pacific Rim, [w:] Yasuhiko Nagano (red.), Time, Language and Cognition, Osaka: National Museum of Ethnology, 1998 (Senri Ethnological Studies 45), s. 251–280, DOI10.15021/00002943, OCLC 39508396 (ang.), patrz s. 257.

Previous Page Next Page






Werkwoord AF Verb ALS Verbo AN فعل Arabic Verbu AST Parliri AY Feil AZ فعل AZB Ҡылым BA Kruna kria BAN

Responsive image

Responsive image