Our website is made possible by displaying online advertisements to our visitors.
Please consider supporting us by disabling your ad blocker.

Responsive image


Dno kwiatowe

Różne ukształtowanie dna kwiatowego (szary) i osadzenie słupka (czerwony): I – słupek górny, II –słupek pośredni, III – słupek dolny

Dno kwiatowe, oś kwiatowa (łac. receptaculum) – element budowy kwiatu roślin okrytonasiennych będący przeważnie mniej lub bardziej rozszerzonym końcem szypułki. Na dnie kwiatowym osadzone są wyrastające spiralnie lub w okółkach pozostałe elementy budowy kwiatu – okwiat, pręcikowie i słupkowie. Dno kwiatowe stanowi twór homologiczny do osi kłosa zarodnionośnego roślin zarodnikowych i osi strobili nagonasiennych[1].

W zależności od ukształtowania dna kwiatowego i osadzenia na nim słupkowia wyróżnia się[2][3]:

  • dno kwiatowe płaskie lub wypukłe ze słupkowiem znajdującym się na jego szczycie i pozostałymi elementami kwiatu poniżej – słupek górny, kwiat dolny (hipogyniczny),
  • dno kwiatowe wklęsłe ze słupkowiem zagłębionym, ale nie zrośniętym z dnem – słupek górny lub pośredni (wpół dolny), kwiat kołozalążkowy (perygyniczny),
  • dno kwiatowe wklęsłe ze słupkowiem z nim zrośniętym – słupek dolny, kwiat górny (epigyniczny).

Silnie wgłębione, często mięsiste dno kwiatowe, otaczające słupki znajdujące się wewnątrz niego określane jest mianem hypancjum[4]. Wydłużenie dna kwiatowego wynoszące słupek ponad pozostałe części kwiat to gynofor (gynophore)[5]. Rzadziej spotykane jest wyniesienie słupka i pręcikowia zwane androgynoforem (androgynophore)[6] i wzniesienie dna kwiatowego między kielichem i koroną kwiatu, pręcikowiem i słupkowiem (np. u niektórych goździkowatych) zwane antoforem (anthophore)[7].

Mięsiste dno kwiatowe u wielu roślin bierze udział w tworzeniu owoców, zwanych w takim przypadku owocami pozornymi. Wypukłe dno kwiatowe, w którym osadzone są drobne orzeszki tworzy np. owoc pozorny truskawki. Wypukłe dno otoczone pestkowcami wchodzi w skład owocu pozornego malin. Zmięśniałe hypancjum jest owocem pozornym róży oraz owocem jabłkowatym (np. jabłoni i gruszy)[8].

  1. Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Botanika. Wyd. tom I. Morfologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003, s. 284. ISBN 83-01-13946-3.
  2. Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Botanika. Wyd. tom I. Morfologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003, s. 288-289. ISBN 83-01-13946-3.
  3. E. Strasburger, F. Noll, H. Schenck, A.F.W. Schimper: Botanika. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1972, s. 812-813.
  4. Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006, s. 654. ISBN 83-01-14342-8.
  5. Henk Beentje: The Kew plant glossary: an illustrated dictionary of plant terms. Wyd. Second. Richmond, Surrey, UK. ISBN 978-1-84246-604-9.
  6. Jill Bailey: Dictionary of Plant Sciences. Pinguin Books, 1999, s. 25, 220. ISBN 0-14-051403-1.
  7. Božo Frajman, Mikael Thollesson, Bengt Oxelman. Taxonomic revision of Atocion and Viscaria (Sileneae, Caryophyllaceae). „Botanical Journal of the Linnean Society”. 173, 2, s. 194–210, 2013. DOI: 10.1111/boj.12090. 
  8. E. Strasburger, F. Noll, H. Schenck, A.F.W. Schimper: Botanika. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1972, s. 856.

Previous Page Next Page






تخت الزهرة Arabic Receptakul BS Receptacle Catalan Květní lůžko Czech Чечек тĕпĕ CV Blomsterbund Danish Blütenachse German Receptacle (botany) English Florbazo EO Receptáculo Spanish

Responsive image

Responsive image