Our website is made possible by displaying online advertisements to our visitors.
Please consider supporting us by disabling your ad blocker.

Responsive image


Filoktet

Filoktet
Ilustracja
mityczny król Tesalii
Dane biograficzne
Ojciec

Pojas

Matka

Demonassa

Filoktet (gr. Φιλοκτήτης Philoktḗtēs, łac. Philoctetes) – w mitologii greckiej król Tesalii, łucznik, spadkobierca łuku Heraklesa[1].

Ranny Filoktet pozostawiony przez Greków

Uchodził za syna Pojasa i Demonassy. Był przyjacielem Heraklesa, świadkiem ostatnich chwil życia herosa. Odziedziczył po nim jego niezawodny łuk i strzały, bez których Troja, jak głosiła przepowiednia wieszcza Helenosa[2], nie mogła być zdobyta. Był jednym z zalotników Heleny, dlatego zgodnie ze złożoną przysięgą wyruszył, by przyłączyć się do oblężenia Troi. Podczas wyprawy na Troję ukąsił go w palec u nogi wąż lub, według innej wersji, zranił się własną strzałą. Była to kara za zdradzenie miejsca, w którym spoczywały prochy Heraklesa, choć Filoktet przyrzekał mu, że zachowa to w tajemnicy. Rana zaczęła ropieć, dlatego Grecy zostawili Filokteta na wyspie Lemnos. W dziesiątym roku wojny został sprowadzony przez Odyseusza pod Troję. Wyleczony przez synów Asklepiosa, Podalejriosa i Machaona (lekarzy armii greckiej) mógł dalej walczyć. Gdy Parys zginął od strzały Filokteta, wtedy Troja mogła zostać zdobyta. Filoktet wrócił do ojczyzny.

Filoktet występuje w Iliadzie, jest bohaterem tragedii Ajschylosa, Eurypidesa oraz Sofoklesa, dramatów J.G. Herdera, A. Gide i H. Müllera licznych operach oraz obrazu m.in. N.A. Abildgaarda.

Tych, co mieszkali w Metonie i w Taumakii powabnej,
Co Meliboją władali i Olizoną skalistą,
Wiódł z okrętami siedmioma wyborny łucznik Filoktet.
Każdy z okrętów załogę miał z pięćdziesięciu wioślarzy,
Także wytrawnych łuczników ćwiczonych w sztuce wojennej.
Lecz sam Filoktet na wyspie leżał, cierpieniem zmożony,
W Lemnos przeświętym. Synowie Achajów go tam zostawili
W bólu od rany zabójczej przez hydrę złośliwą zadanej.
Leżał tam jęcząc. Lecz wkrótce mieli już sobie przypomnieć
Obok okrętów Argiwi o władcy swym Filoktecie...[3].

  1. Vojtech Zamarovský: Bohovia a hrdinovia antických bájí. Bratislava: Perfekt a.s., 1998, s. 137. ISBN 80-8046-098-1. (słow.).; polskie wydanie: Bogowie i herosi mitologii greckiej i rzymskiej (Encyklopedia mitologii antycznej, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej).
  2. Sofokles: Filoktet. Warszawa: Państwowy Instytut wydawniczy, 1975., oprac. Jerzy Łanowski, strona 7–8.
  3. ks. II w.. W: Homer, przekład: Kazimiera Jeżewska: Iliada. s. 716–725.

Previous Page Next Page






Filoktetes AF فيلوكتيتس Arabic Filoktet AZ Філактэт BE Филоктет Bulgarian Filoctetes Catalan Filoktétés Czech Filoktetes Danish Philoktetes German Φιλοκτήτης (μυθολογία) Greek

Responsive image

Responsive image