Ichthyosauria | |
Blainville, 1835 | |
Ichtiozaury na obrazie Heinricha Hardera (1916) | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Podtyp | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadrząd | |
Rząd |
ichtiozaury |
Ichtiozaury (Ichthyosauria, od gr. ichtio – ryba + sauros – jaszczur) – rząd gadów morskich, które pojawiły się we wczesnym triasie, a największe zróżnicowanie osiągnęły od środkowego triasu do środkowej jury. We wczesnej kredzie zaczęły ustępować miejsca plezjozaurom, a od cenomanu także i mozazaurom[potrzebny przypis], by ostatecznie wymrzeć na początku późnej kredy, pod koniec cenomanu[1], ok. 27 mln lat przed wielkim wymieraniem kredowym. Były jednymi z najpowszechniejszych wśród wyższych kręgowców morskich. W erze mezozoicznej wiele z nich zajmowało niszę ekologiczną, którą obecnie zajmują delfiny. Miały podobny do nich pociskowaty kształt, przednie kończyny przekształcone w płetwy i ogon zakończony dużą pionową płetwą napędową w kształcie półksiężyca, podobnie jak tuńczyki.
Pierwszy kompletny szkielet ichtiozaura odnalazła Mary Anning w 1811, w klifie nadmorskim w południowej Anglii. Największy okaz, zaliczany do gatunku Shonisaurus sikanniensis/Shastasaurus sikanniensis[2], którego przedstawiciele mogli osiągać 23 metry długości, odnalazła Elizabeth Nicholls w 1991 na terenie Kolumbii Brytyjskiej w Kanadzie. Wcześniej za największego uchodził dochodzący do 16 metrów długości Shonisaurus popularis.