Ilchanidzi

Ilchanidzi

‏سلسله ایلخانی‎

1256–1335
Flaga
Ustrój polityczny	monarchia
Stolica	Maraghe Tebriz Soltanije
Władca	Abu Sa’id
Język urzędowy	średniomongolski perski
Religia dominująca	buddyzm szamanizm sunnizm
Położenie na mapie
Multimedia w Wikimedia Commons

Ilchanidzi (albo Hulagidzi) – dynastia pochodzenia mongolskiego panująca w Iranie w latach 1256–1335.

Państwo Ilchanidów powstało w wyniku mongolskiego podboju Bliskiego Wschodu w XIII wieku. Założycielem dynastii był wnuk Czyngis-chana (1206–1227), Hulagu-chan (1256–1265), który w latach 1256–1260 w imieniu swojego brata, wielkiego chana Mongke przedsięwziął wielką wyprawę na Bliski Wschód. Zniszczył on kalifat Abbasydów i nizarytów, ale nie udało mu się pokonać Mameluków, którzy byli głównym przeciwnikiem Ilchanidów przez cały okres istnienia dynastii. Następcy Hulagu zaprzestali podbojów i zaczęli konsolidować nowo powstałe państwo, które przeżywało kryzys gospodarczy z powodu zniszczeń okresu najazdu oraz nieumiejętnej polityki gospodarczej mongolsko-tureckiej arystokracji koczowniczej, nastawionej na rabunkową eksploatację kraju. Przełomowym momentem w historii Ilchanidów było panowanie Mahmuda Ghazana (1295–1304), który przeszedł na islam i rozpoczął proces asymilacji dynastii z miejscową ludnością, i tym samym utożsamiania się z jej interesami. W związku z tym przeprowadził on szereg korzystnych dla swoich poddanych reform gospodarczych mających na celu ograniczenie wyzysku państwa i możnowładztwa. Jego następca Oldżajtu (1304–1316) ze zmiennym szczęściem próbował kontynuować tę politykę, która jednak załamała się, kiedy w roku 1317 władzę objął niepełnoletni Abu Sa’id (1317–1335). Okres regencji możnowładztwo wykorzystało do poszerzenia swoich wpływów kosztem ograniczenia władzy państwa i późniejsze próby usamodzielnionego już Abu Sa’ida zapobieżenia pogłębiającej się anarchii przyniosły mierne rezultaty. Kiedy zmarł on nie pozostawiając męskiego potomka, państwo Ilchanidów rozpadło się.