300–1036 | |
Ustrój polityczny | |
---|---|
Stolica | |
Data powstania |
ok. 300 |
Data likwidacji |
1036 |
Władca |
Soumaba Cisse |
Powierzchnia |
1600 km² |
Język urzędowy | |
Religia dominująca | |
Położenie na mapie świata | |
15°40′N 8°00′W/15,666667 -8,000000 |
Imperium Ghany – średniowieczne państwo w zachodniej Afryce, które istniało w latach ok. 300–1036 i było zlokalizowane w rejonie dzisiejszej południowo-wschodniej Mauretanii i części Mali.
Chociaż znane swoim własnym obywatelom Soninke jako Wagadou, w Europie i Arabii oficjalną nazwą imperium było Imperium Ghany. Nazwa pochodziła od tytułu władcy – Ghana, znaczącego „Żołnierz Króla”. Pierwszy człon w nazwie waga w przybliżeniu tłumaczy się jako „stado, tłum”, z kolei drugi człon dou jest terminem Mande tłumaczonym jako „ląd, kraina” i jest najbardziej rozpowszechnioną nazwą od Afryki Centralnej do Zachodniej. Tak więc Wagadou można przetłumaczyć jako „Kraj ludzi”.
Prawdopodobnie było to jedno z pierwszych imperiów, które powstały w tej części Afryki. Początki państwa sięgają ósmego stulecia, kiedy dramatyczna zmiana w gospodarce obszaru Sahel, na południe od Sahary pozwoliła na ukształtowanie się większej liczby scentralizowanych stanów. Wprowadzenie hodowli wielbłądów i innego żywego inwentarza przez Arabów spowodowały rewolucję w handlu i po raz pierwszy wielkie zasoby naturalne jak złoto, kość słoniowa i sól mogły być wysyłane na północ i na wschód do skupisk ludzkich w Afryce Północnej, na Bliskim Wschodzie i w Europie, otrzymując w zamian dobra wytworzone.
Imperium Ghany stało się bogate przez transsaharyjski handel złota i soli. Handel spowodował powiększającą się nadwyżkę przekazywaną większym centrom. To też spowodowało ekspansję terytorialną w celu zyskania kontroli nad intratnymi szlakami handlowymi.
Stosunkowo mało wiadomo o królestwie, większość informacji pochodzi od andaluzyjskich kupców, którzy często odwiedzali ten kraj oraz od Almorawidów, którzy najechali królestwo pod koniec XI wieku.
Pierwsza wzmianka pisana pochodzi od kupców Sanhadża, którzy dotarli do królestwa w VIII stuleciu. Więcej szczegółów o scentralizowanej monarchii, która zdominowała inne stany w regionie pochodzi z okresu na przełomie IX i X wieku. Hiszpański uczony z Kordoby Al-Bakri zebrał opowiadania od pewnej liczby podróżnych, którzy wrócili z tego regionu i szczegółowo opisał królestwo w roku 1067. W tamtym czasie Ghana mogłaby się bronić armią składającą się z około 200 tys. żołnierzy.
Po śmierci Ghany na tron wstąpił syn jego siostry, a on sam został pochowany w wielkim grobowcu pokrytym dachem w kształcie kopuły. Religia królestwa była mieszana, ludzie po części czcili imperatora Ghana oraz Bida, mitycznego węża morskiego z Nigru.