Jagoda (botanika)

Ten artykuł dotyczy typu owocu. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Jagoda (łac. bacca) – owoc o mięsistej, niepękającej owocni, zbudowanej z zewnętrznego egzokarpu oraz zmięśniałego mezokarpu, wypełniającego całe wnętrze owocu. Cechą charakterystyczną jagody jest brak endokarpu. Bezpośrednio w mezokarpie znajdują się liczne (rzadko jedno) nasiona^[1]. Jagoda może składać się głównie z łożyska, co ma miejsce u pomidora^[2]. Jednonasienną jagodą jest daktyl^[1] i awokado^[3][4][5], z powodu podobieństwa uważane przez innych za pestkowca^[6].

Wyróżniane są też modyfikacje owoców typu jagoda. Jedną z nich są owoce roślin cytrusowych określane jako hesperidium. U tych roślin owoc powstaje z zalążni zrośniętej z wielu owocolistków. W takich owocach egzokarp jest spoisty i zawiera liczne gruczoły wydzielnicze. Mezokarp jest gąbczasty, a endokarp wytwarza gąbczaste woreczki wypełnione sokiem. Drugim rodzajem modyfikacji typu jagoda są owoce dyniowatych. Mezokarp jest niejednorodny, składa się z kolenchymy, sklerenchymy oraz miękiszu. W niektórych owocach dyniowatych wykształca się także peryderma^[2].

Wykształcanie soczystej owocni jagód stanowi przystosowanie do zoochorii.

Przykłady roślin wykształcających jagody:

• arbuz
• awokado
• banan
• bażyna czarna
• berberys
• borówka
• chruścina jagodna
• dynia
• hurma
• pomidor
• winogrono
• żurawina