Luigi Amedeo Giuseppe Maria Ferdinando Francesco di Savoia-Aosta | |
Luigi Amedeo di Savoia-Aosta | |
Herb linii Savoia-Aosta Domu Sabaudzkiego | |
książę Abruzji wł. duca degli Abruzzi | |
Dynastia | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Ojciec | |
Matka | |
Rodzeństwo |
Emanuel Filiberto d’Aosta, Vittorio Emanuele di Savoia-Aosta |
Odznaczenia | |
Ludwik Amadeusz Sabaudzki, książę Abruzzi lub Abruzji (wł. Luigi Amedeo Giuseppe Maria Ferdinando Francesco di Savoia-Aosta, Duca degli Abruzzi) (ur. 29 stycznia 1873 w Madrycie, zm. 18 marca 1933 w Jowhar w Somalii) – członek włoskiej rodziny królewskiej (dynastii sabaudzkiej), oficer marynarki (admirał) i dyplomata, wspinacz alpejski i wysokogórski, podróżnik i badacz o znaczących osiągnięciach w każdej z tych dziedzin. Dokonał licznych pierwszych wejść w Alpach i podczas kierowanych przez siebie wypraw w Góry Św. Eliasza na Alasce i w Ruwenzori, poprawił dotychczasowy rekord odległości do bieguna północnego, ustanowił niepobity przez następne 13 lat rekord wysokości na Chogolisie w Karakorum i dotarł do źródeł jednej z dwóch największych rzek somalijskich na Płaskowyżu Somalijskim. Podczas wojny włosko-tureckiej dowodził zgrupowaniami okrętów wojennych i został dowódcą bazy marynarki wojennej w La Spezia. W 1915 otrzymał nominację na naczelnego dowódcę połączonych flot brytyjsko-francusko-włoskich na Adriatyku, ale wskutek napięć w sztabie generalnym wywołanych odmiennymi propozycjami strategicznymi i naciskiem ze strony mocarstw alianckich został usunięty ze stanowiska. Kierował akcją ewakuacji armii serbskiej i uciekinierów albańskich w trakcie kampanii serbskiej. Na początku lat 20. XX w. przystąpił do organizowania przedsięwzięcia rolniczo-handlowego we Włoskim Somali, którym kierował, spędzając w założonej tam wiosce Villaggio Duca degli Abruzzi (obecnie na terenie miejscowości Jowhar) corocznie wiele miesięcy. Tam też zmarł i został pochowany.