Megapnozaur

Megapnozaur

Megapnosaurus
Ivie, Ślipiński & Węgrzynowicz, 2001
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Nadrząd	dinozaury
Rząd	dinozaury gadziomiedniczne
Podrząd	teropody
Nadrodzina	celofyzoidy
Rodzaj	megapnozaur
Gatunki
M. rhodesiensis (Raath, 1969) (typowy) ?M. kayentakatae (Rowe, 1989)
Systematyka w Wikispecies

Megapnozaur (Megapnosaurus) – rodzaj teropoda z grupy celofyzoidów (Coelophysoidea).

Żył w okresie wczesnej jury (ok. 200-194 mln lat temu). Osiągał do 3 m długości i ważył około 32 kg. Opisano dwa gatunki należące do tego rodzaju: M. rhodesiensis, żyjący na terenach Afryki (jego szczątki znaleziono w Zimbabwe) i M. kayentakatae, żyjący w Ameryce Północnej (Arizona). Analiza Ronalda Tykoskiego (2005) wskazuje jednak, że gatunki te mogą nie należeć do tego samego rodzaju; wynika z niej, że M. rhodesiensis jest bliżej spokrewniony z Coelophysis bauri niż z M. kayentakatae, zaś najbliższym krewnym tego ostatniego nie jest ani M. rhodesiensis, ani C. bauri, lecz Segisaurus halli^[1]. Także według analizy Martineza i współpracowników (2011) najbliższym krewnym M. rhodesiensis jest Coelophysis, zaś "M." kayentakatae jest taksonem siostrzanym do kladu obejmującego M. rhodesiensis i Coelophysis^[2]. Irmis (2004) zaliczył też do rodzaju Megapnosaurus zwierzę, którego skamieniałości odkryto w prowincji Junnan w Chinach^[3].

Dinozaur ten został po raz pierwszy opisany w 1969 roku przez Michaela Raatha; nadano mu wówczas nazwę rodzajową Syntarsus^[4]. Okazało się jednak, że tę nazwę otrzymał wcześniej jeden z rodzajów chrząszczy, dlatego w 2001 roku entomolodzy Michael Ivie, Stanisław Adam Ślipiński i Piotr Węgrzynowicz zaproponowali dla teropoda nową nazwę rodzajową Megapnosaurus^[5]. Wzbudziło to jednak kontrowersje wśród paleontologów^[6] – część z nich zaakceptowała nową nazwę i zaczęła używać jej w swych publikacjach (np. Irmis, 2004^[3]), inni uznali jednak, że nadanie nowej nazwy mogło odbyć się z naruszeniem zasad etycznych (krytycy twierdzą, że Michael Raath, który nadał w 1969 roku nazwę Syntarsus, nie miał sposobności do stworzenia nowej nazwy rodzajowej, co byłoby zgodne z praktyką, jednak Michael Ivie twierdzi, że w 1996 roku próbował skontaktować się z Raathem w tej sprawie – bezskutecznie. Sam Raath uważa postępowanie entomologów za nieetyczne^[6]) i, ignorując nową nazwę, nadal używają starszej – Syntarsus (np. Tykoski, 2005^[1], Martinez et al. 2011^[2]).