Resocjalizacja

Resocjalizacja – proces przyswajania przez jednostkę społeczną norm społecznych i wartości uznawanych w danej społeczności. Celem resocjalizacji jest jednocześnie spowodowanie, iż rezygnuje ona z przyswojonych do tej pory reguł działania stających w sprzeczności z systemem aksjonormatywnym tej zbiorowości. W procesie tym efekty wcześniejszej socjalizacji są modyfikowane lub zastępowane przez alternatywne wartości i normy zachowania. Proces resocjalizacyjny przebiega w wyniku wpływów interpersonalnych^[1].

W kontekście osób skazanych na pozbawienie wolności, resocjalizacja jest procesem odbywającym się w izolacji, związanym z wykonywaniem kary pozbawienia wolności - w przeciwieństwie do readaptacji, która dotyczy oddziaływania na osobę na wolności, po odbyciu kary lub podczas zwolnienia warunkowego^[2].

W każdym społeczeństwie istnieją odpowiednie instytucje, dzięki którym może odbywać się resocjalizacja. Funkcję osób dokonujących resocjalizacji mogą pełnić zarówno szamani, księża, pedagodzy, jak i psychologowie, w zależności od typu zbiorowości, do której należy jednostka^{[styl do poprawy]}. Sama resocjalizacja może odbywać się na terenie więzienia, w zakładach poprawczych, lecz także w szkole, rodzinie czy w zakładzie pracy.

Współczesne systemy penitencjarne państw demokratycznych przywiązują dużą wagę – przynajmniej w sferze ustaleń formalnych i kodeksowych – do resocjalizacji skazanych; znalazło to swoje odbicie m.in. w polskim kodeksie karnym wykonawczym z 1997 r. (nowelizacja w 2003 r.), na podstawie którego odbywa się wykonywanie orzeczeń wydanych w postępowaniu sądowym karnym i w postępowaniu w sprawach o wykroczenia. Polskie zakłady karne na dzień 31 sierpnia 2018 r. były zaludnione w 91,5% (65192 skazanych na 78418 miejsc)^[3]. Polska w raporcie Rady Europy plasuje się tuż poniżej średniej europejskiej skali przeludnienia zakładów karnych^[4].