bóg śmierci | |
Tanatos, replika płaskorzeźby autorstwa Johanna Gottfrieda Schadowa pochodzącej z nagrobka hrabiego Aleksandra von der Marka | |
Inne imiona |
Śmierć |
---|---|
Występowanie | |
Atrybuty |
czarne skrzydła u ramion, zgaszona i odwrócona pochodnia, łańcuch |
Teren kultu | |
Odpowiednik |
Mors (rzymski) |
Rodzina | |
Ojciec | |
Matka | |
Rodzeństwo |
Tanatos (także Śmierć; stgr. Θάνατος Thánatos ‘śmierć’, łac. Mors ‘śmierć’, ‘bóg śmierci’) – w mitologii greckiej bóg i uosobienie śmierci.
Był bóstwem chtonicznym. Uchodził za syna Nyks i Tartara (lub Ereba) oraz za brata bliźniaczego boga Hypnosa[1][2][3]. Według niektórych źródeł para boskich braci (Tanatos i Hypnos) nie miała ojca[2][4].
Jego rzymską odpowiedniczką była bogini (lub uosobiona abstrakcja) Mors[5][6].
Występuje w micie o Alkestis[7].
W sztuce przedstawiany jest zwykle jako młodzieniec z czarnymi skrzydłami u ramion (symbolizują śmierć, psychopompa), ze zgaszoną i odwróconą pochodnią w ręce (symbolizuje śmierć), w towarzystwie Hypnosa[2][8][9].
[...] zlatuje na czarnych skrzydłach, wchodzi niepostrzeżony do pokoju i złotym nożem odcina konającemu pukiel włosów. W ten sposób, niby kapłan umarłych, poświęca człowieka na ofiarę bóstwom podziemnym i na zawsze odrywa od ziemi[10].
Wyobrażenie o bogu przejawia się w sztukach plastycznych, między innymi w greckim malarstwie wazowym, w rzeźbie (sarkofagi, nagrobki, płaskorzeźba na kolumnie świątyni Artemidy w Efezie), w malarstwie olejnym (cykl obrazów Thanatos Jacka Malczewskiego)[2].
Od Tanatosa pochodzi nazwa nauki badającej problematykę związaną ze śmiercią – tanatologia[11][12].
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie Z. Kubiak
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie V. Zamarovský
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie P. Grimal
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie Homer Iliada
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie V. Zamarovský 2
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie P. Grimal 2
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie M. Pietrzykowski
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie ancientlibrary.com 1
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie W. Kopaliński, Sł. symboli
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie J. Parandowski
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie sjp.pwn.pl
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie swo.pwn.pl