Wojna domowa w Grecji
Haubicoarmata 25-funtowa Królewskiej Armii Grecji w czasie wojny domowej
|
Czas
|
1946–1949
|
Miejsce
|
Grecja
|
Przyczyna
|
konflikt o formę ustrojową państwa i prawa obywatelskie
|
Wynik
|
zwycięstwo sił rządowych
|
Strony konfliktu
|
|
Dowódcy
|
|
Siły
|
180 000 (wojsko i policja, łącznie)
|
35 000 (maksymalny stan oddziałów, 1948 r.)
|
|
Straty
|
16 753 zabitych 40 398 rannych 6 986 zaginionych[2]
|
25 000 zabitych[3]
|
|
brak współrzędnych
|
|
Wojna domowa w Grecji (gr. ο Eλληνικός Eμφύλιος Πόλεμος trb. o Elinikos Emfilios Polemos trl. o Ellīnikós Emfýlios Pólemos) – walki prowadzone od grudnia 1944 roku do stycznia 1945 roku (pierwsza faza) oraz w latach 1946–1949 (druga faza) na terenie Grecji pomiędzy rządowymi siłami zbrojnymi, wspierającymi monarchę i prawicę, wspomaganymi militarnie i logistycznie przez Wielką Brytanię oraz Stany Zjednoczone, a komunistycznymi siłami DSE (gr. ΔΣΕ, Dimokratikos Stratos Ellados – Demokratyczne Wojsko Grecji[a][b]), wywodzącymi się spośród części kombatantów lewicowego ruchu oporu EAM–ELAS (gr. ΕΑΜ – ΕΛΑΣ)[c], jednak znacznie mniej od nich licznymi. Komunistów z DSE popierali lewicowi macedońscy partyzanci z Frontu Wyzwolenia, z greckiej prowincji Macedonia. Po stronie rządowej, jeszcze przed wybuchem wojny domowej, drogą nadzwyczajnego poboru, zmobilizowano do wojska, Gwardii Narodowej i więziennictwa byłych członków greckich formacji hitlerowskich[4][5].
Partyzanci domagali się opuszczenia Grecji przez wojska brytyjskie i wypełnienia wcześniejszych umów międzynarodowych w sprawie Grecji i porozumienia z Warkizy[6]. Starcie zbrojne poprzedziły masowe represje wobec kombatantów ruchu oporu[potrzebny przypis].
- ↑ gr. Ελληνικός Στρατος – dosłowne polskie tłumaczenie: Greckie Wojsko, używano też nazwy Εθνικός Στρατός – Narodowe Wojsko. Nazwa aktualna: Greckie Siły Zbrojne (Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις).
- ↑ Część, spośród żołnierzy wojsk królewskich, w statystykach ujmowana jako zaginieni, walczyła następnie w szeregach DSE.
- ↑ Ostatnie greckie publikacje (np. „Emeis oi Ellines”) wskazują już 70 tysięcy, jako prawdopodobną, łączną liczbę śmiertelnych ofiar wojny domowej, ponoszonych nie tylko przez walczące oddziały.
- ↑ T.Kostopoulos str.72-74. M. Mazower, str.383. C.M.Woodhouse str.256, Foivos N. Grigoriadis str.284
- ↑ S.N. Grigoriadis t.1 („Katochi – Dekemvriana”) str. 632-633 podaje, że w dyspozycji królewskiego rządu pozostawało ok. 37 tysięcy byłych greckich żołnierzy hitlerowskich oraz funkcjonariuszy byłej kolaboracyjnej policji.
- ↑ Oto 6 warunków zaprzestania walki, zawartych w piśmie Naczelnego Dowództwa i Sztabu Generalnego DSE, kierowanym do komisji ONZ, 14 marca 1947: 1)Opuszczenia Grecji przez brytyjskie wojska, 2)Udziału EAM w rządzie, 3)Ogólnej amnestii, 4)Oczyszczenia mechanizmu państwowego z kolaborantów i hitlerowców, 5)Przywrócenia także w wojsku i organach bezpieczeństwa zasad i wolności obywatelskich państwa demokratycznego, 6)Przeprowadzenia wolnych wyborów. Źródło: Υπόμνημα του Αρχηγείου του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας στον Ο.Η.Ε. Μάρτης 1947 ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
ΓΕΝΙΚΟ ΑΡΧΗΓΕΙΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ – ΓΡΑΦΕΙΟ Πα Σ.Δ. Γενικού Αρχηγείου 14 Μαρτίου 1947
Błąd w przypisach: Istnieje znacznik <ref>
dla grupy o nazwie „uwaga”, ale nie odnaleziono odpowiedniego znacznika <references group="uwaga"/>
BŁĄD PRZYPISÓW