Zachowanie

Ten artykuł dotyczy postępowania człowieka lub zwierzęcia. Zobacz też: zasady zachowania – „zachowanie” w fizyce.

Zachowanie (ang. behavior) – skoordynowane postępowanie organizmu w odniesieniu do określonego otoczenia w określonym czasie, różnego rodzaju reakcje na bodźce^[a] z otoczenia (układ bodziec – reakcja, ang. stimulus – reaction, S–R), np. wykonywane za pomocą grup mięśni reakcje ruchowe.

Zachowanie może być reaktywne lub celowe – ukierunkowane na osiągnięcie celu (czynność).

W zależności od dziedziny nauki uważa się, że zachowanie:

• jest rezultatem działania bodźców zewnętrznych (behawioryzm),
• jest rezultatem działania popędów, zdeterminowane przez wcześniejsze doświadczenia i w dużej mierze nieświadome (psychoanaliza),
• jest wynikiem potrzeby eksploracji i procesów poznawczych (psychologia poznawcza),
• jest rezultatem doświadczanej akceptacji (psychologia humanistyczna),
• jest komunikatem pozostającym w sprzężeniu zwrotnym, zarówno przyczyną, jak i skutkiem (psychologia systemowa),
• jest usiłowaniem przystosowania się organizmu w celu przetrwania (psychologia ewolucyjna).