Austria

Republica da l’Austria Republik Österreich (tudestg)
Lingua uffiziala	tudestg e linguas uffizialas regiunalas
Chapitala	Vienna
Furma da stadi	republica federala
Schef da stadi	Alexander Van der Bellen (president federal)
Schef da la regenza	Karl Nehammer (chancelier federal)
Surfatscha	83 878,99 km²
Abitants	8 725 931 (2016)
Spessezza	101,4 abitants per km²
Munaida	euro (€)
Fundaziun	Marchesat: 976 Ducadi: 1156 Archiducadi: 1453 Imperi: 1804 Monarchia dubla Austria-Ungaria: 1867 1. Republica: 1918–1938 2. Republica: 1945 (stadi suveran a partir dal 1955)
Imni naziunal	Land der Berge, Land am Strome
Di da festa naziunala	26 d’october
Zona d'urari	UTC+1 MEZ UTC+2 MESZ (dal mars fin l’october)
Numer da l'auto	A
TLD d'internet	.at
Preselecziun	+43

L’Austria (tudestg Österreich) è in stadi da l’Europa Centrala cun 8,7 milliuns abitants. Ils pajais vischins èn la Germania e la Tschechia en il nord, la Slovenia e l’Italia en il sid, la Slovachia e l’Ungaria en l’ost sco er la Svizra ed il Principadi da Liechtenstein en il vest. Sco ses vischins Svizra, Tschechia, Slovachia ed Ungaria na cunfinescha er l’Austria betg cun la mar.

L’Austria è in stadi federativ democratic ch’è naschì en la furma odierna suenter l’Emprima Guerra mundiala. Ils nov pajais federativs èn: Vorarlberg, Tirol, Salzburg (en la part occidentala dal pajais); Kärnten, Steiermark [rumantsch er Stiria], Burgenland (en il sidost), Oberösterreich [Austria Auta], Niederösterreich [Austria Bassa] e Vienna (en il nordost). Vienna furma a medem temp la chapitala dal pajais. L’Austria è stà in commember fundatur da l’Organisaziun da cooperaziun e svilup economic (OECD) il 1961 ed è dapi il 1995 commember da l’Uniun europeica.

Ils cunfins topografics dal pajais furman il Massiv Boemian ed il flum Thaya vers nord, las Caravancas e las Collinas da la Stiria en il sid, la Planira Pannonica en l’ost sco er il Rain ed il Lai da Constanza vers vest. Bundant 62 % da l’Austria èn situads en las Alps.

Il term Austria cumpara l’emprima giada il 996 en sia furma dal vegl tudestg Ostarrichi. Er la furma latina Austria era gia usitada da quel temp. Entaifer il Sontg Imperi roman ha l’Austria cuntanschì il 1556 l’independenza da la Baviera ed è daventada in agen ducadi. Quel cumpigliava pli u main il territori dal pajais federativ Austria Bassa dad oz.

Pli tard han ins transferì il num Austria sin la Monarchia da Habsburg resp. il 1804 sin l’Imperi austriac. Pervi da la terrada en la Battaglia da Königgrätz il 1866 n’ha l’Austria betg fatg part, suenter la dissoluziun da la Confederaziun tudestga, da la restructuraziun da la Germania.

Suenter la sconfitta da l’Austria-Ungaria en l’Emprima Guerra mundiala han las pussanzas victuras impedì in’ulteriura giada che l’Austria sa collia cun la Republica tudestga. Uschia è naschida il 1918 la Republica odierna. Pervi da la predominanza naziunalsocialistica en il pajais ha l’Austria fatg part dal 1938 fin il 1945 dal Reich tudestg. Ils victurs da la Segunda Guerra mundiala han puspè restituì il status da l’Austria sco stadi independent. Suenter che l’occupaziun dal stadi è ida a fin il 1955 ha l’Austria declerà sia neutralitad permanenta ed è vegnida commembra da las Naziuns unidas.