Belorusija

Республика Беларусь Republika Belorusija
Zastava Grb
Geslo: nema
Himna: "Мы, Белорусы"
Glavni grad	Minsk
Službeni jezici	beloruski i ruski
Leaders
• Predsjednik	Alexander Lukashenko (Александр Лукашенко)
• Premijer	Roman Golovchenko (Раман Галоўчэнка)
Utemeljenje	Od Sovjetskog Saveza 25. kolovoza 1991.
Površina
• Vode (%)	~0
Stanovništvo
• Popis iz 2003	10.322.151 (75.)
• Gustoća	50 /km2
Valuta	beloruska rublja
Vremenska zona	+2 UTC +3 ljeti
Pozivni broj	375
ISO 3166 kod	[[ISO 3166-2:Šablon:ISO 3166 kod|Šablon:ISO 3166 kod]]
Veb-domena	.бел .by
1 izvan upotrebe

Belorusija (ek.) ili Bjelorusija (ijek.) (brus. Белару́сь [bʲɛlaˈrusʲ], rus. Беларусь [bʲɪlɐˈrus]; službeno Republika Belorusija, brus. Рэспубліка Беларусь, rus. Республика Беларусь), kontinentalna država u istočnoj Evropi. Graniči se sa Rusijom na severoistoku, Ukrajinom na jugu, Poljskom i Litvanijom na zapadu, te Letonijom na severozapadu. Glavni i najveći grad je Minsk, a ostali veći gradovi su Gomelj, Mogiljov, Vitebsk, Grodno i Brest. Preko 25% teritorije od ukupno 207.000 km² je pod šumom,^[1] dok su najvažniji izvori prihoda poljoprivreda i industrija.

Teritorija današnje Belorusije je bila deo Polocke kneževine, činila osnovu za Veliku kneževinu Litvaniju, ulazila u sastav Poljsko-litvanske unije i Ruske Imperije. 25. marta 1918. proglašena je nezavisnost Beloruske Narodne Republike. Nakon nemačkoga poraza i nasilnog preuzimanja vlasti od strane boljševika proglašena je SSR Belorusija 1. januara 1919. koja je ušla je u sastav SSSR 1922. dok je Zapadna Belorusija, shodno mirovnom ugovoru iz Rige, uključena u sastav Poljske.^[2] Posle Oktobarske revolucije, Belorusija je postala jedna od konstitutivnih republika Sovjetskog Saveza i preimenovana je u Belorusku SSR. Današnje granice dobila je 1939. nakon Sovjetske invazije na Poljsku i zauzeća Zapadne Belorusije. U 1930.-1940. za vreme staljinističkih represija nastradalo je preko 100.000.000 belorusa. U toku Drugog svetskog rata, Belorusija je pretrpela strahovita razaranja, izgubila je gotovo trećinu stanovništva i više od polovine ekonomskih resursa.^[3] Beloruska SSR je bila jedan od osnivača UN-a, zajedno sa SSSR-om i Ukrajinskom SSR.

Beloruski parlament je 27. jula 1990. proglasio suverenitet, a nakon raspada SSSR-a i nezavisnost Belorusije 25. avgusta 1991. Aleksandar Lukašenko je predsednik države od 1994. godine. Mnoge zapadne vlade i nevladine organizacije kritikuju vlast u Belorusiji zbog navodnih represalija prema predstavnicima opozicije i lažiranja izbora.^[4][5] Od 2000. godine Belorusija ima sa Rusijom potpisan ugovor o specijalnim vezama sa indicijama ka stvaranju Saveza Rusije i Belorusije.

Član je carinske unije sa Rusijom i Kazahstanom, Zajednice nezavisnih država, Organizacije Ugovora o zajedničkoj bezbednosti, Evroazisjke ekonomske zajednice i partner u dijalogu u Šangajskoj organizaciji za saradnju.

Većina stanovništva Belorusije živi u urbanim područjima u i oko velikih gradova (centara administrativnih divizija koje se zovu oblasti).^[6] Preko 80% populacije su etnički Belorusi, a najbrojnije manjinske zajednice su Rusi, Poljaci i Ukrajinci. Službeni jezici su beloruski i ruski (još od referenduma 1995). U konfesionalnom pogledu trećina stanovnika su pravoslavci, pripadnici Ruske pravoslavne crkve, postoje višebrojne zajednice rimokatolika, unijata, protestanata, .

1. ↑ Belarus: addressing imbalances — tabela 15, strana 66., United Nations Development Programme, arhivirano iz originala na datum 2015-01-10, pristupljeno 9. 2. 2013 
2. ↑ Minahan, James, Miniature empires: a historical dictionary of the newly independent states, Greenwood Press, pristupljeno 9. 2. 2013 
3. ↑ Axell, Albert (2002). Russia's Heroes, 1941–45. Carroll & Graf Publishers. p. 247. ISBN 0-7867-1011-X
4. ↑ What should the EU do about Belarus?, Ekonomist, pristupljeno 9. 2. 2013 
5. ↑ Foreign Secretary expresses UK concern following Belarus elections, Ekonomist, arhivirano iz originala na datum 2011-05-13, pristupljeno 9. 2. 2013 
6. ↑ About Belarus — Population, Ujedinjene nacije u Belorusiji, arhivirano iz originala na datum 2007-10-17, pristupljeno 9. 2. 2013