Nikola Kopernik

Nikola Kopernik
Rođenje	19. februar 1473. Torun, Kraljevina Poljska
Smrt	24. 5. 1543. (dob: 70) Frombork, Kraljevina Poljska
Polje	teologija, matematika, medicina i astronomija
Alma mater	Jagelonski univerzitet, Univerzitet u Bolonji, Univerzitet u Padovi
Poznat po	heliocentrizmu

Nikola Kopernik (poljski: Mikołaj Kopernik, lat. Nicholas Copernicus) (Thorn (Toruń), 19. februar 1473. - (Frauenburg) Frombork, 24. maj 1543.), poljski astronom iz Kraljevine Pruske koja je od 1466. pripadala Kraljevini Poljskoj.^[1][2][3] Iz redova je isusovaca.

Između 1491. - 1494. studirao je teologiju, matematiku, medicinu i astronomiju u Krakówu.^[4] Od 1496. do 1504. studirao je kanonsko pravo (Univerzitet u Bologni), astronomiju(Jagelonski univerzitet, Kraków) i medicinu u Italiji. Poslije je bio do 1512. godine liječnik i tajnik svom ujaku, varmijskom biskupu (Warmia, poljska crkvena kneževina na ušću Visle), onda do kraja svog života je bio svećenik u Fromborku (ondašnji Frauenburg), gdje je na jednoj kuli tvrđave, koja je okruživala crkvu, uredio zvjezdarnicu (Kopernikov toranj) s koje je promatrao nebeska gibanja. Na temelju tih promatranja, a i rezultata do kojih je došao, napisao je djelo O vrtnji nebeskih krugova (lat. De revolutionibus orbium coelestium) u 6 knjiga, objavljeno u Nürnbergu 1543. godine, neposredno pred smrt.^[5] Ovo djelo bijaše revolucionarna prekretnica u astronomiji, te je bilo poticajem kapitalnih otkrića Keplera i Newtona.^[6]

Kopernikov ili heliocentrični sustav svijeta zasniva se na tvrdnjama da se Zemlja okreće oko svoje osi i da kruži oko Sunca.^[7] Ove tvrdnje su uskoro bile prihvaćene u znanstvenim krugovima, ali su ujedno uzrokovale uzbunu u crkvenim krugovima. Stoga je papa 1616. ovo Kopernikovo djelo zabranio, tj. stavio na index, sve do 1822. Valja reći i da su ostale kršćanske sljedbe (npr. kalvinizam) bile protiv heliocentričnoga sustava, a da ga je i odbacivao nemali dio znanstevnika onoga doba (npr. Francis Bacon) zbog korelacije s mjerenjima koja nije, u to doba, bila bolja od geocentričnoga ili Ptolomejeva sustava.

Nikola Kopernik pokopan je u katedrali u Fromborku na sjeveru Poljske. Međutim, sve do 2005. godine točno mjesto njegovog ukopa nije bilo poznato, a te godine ga je utvrdio arheolog Jerzy Gassowski, što je kasnije i potvrđeno identifikacijom. 23. svibnja 2010. Kopernik je ponovno pokopan u istoj katedrali, ali uz zasluženu svečanost i na poznatu mjestu.^[8]

1. ↑ Greška u referenci: Nevaljana oznaka <ref>; nije zadan tekst za reference po imenu Dzieje nauki polskiej
2. ↑ Greška u referenci: Nevaljana oznaka <ref>; nije zadan tekst za reference po imenu plato.stanford
3. ↑ Greška u referenci: Nevaljana oznaka <ref>; nije zadan tekst za reference po imenu psb4
4. ↑ „Nikola Kopernik: Bez njega bi svemir bio nešvaćen“, S. P., svetplus.com, 19. februar 2013. Pristupljeno 3. decembra 2013.
5. ↑ „Nikola Kopernik“ Arhivirano 2013-11-13 na Wayback Machine-u, virtualnigrad.com. Pristupljeno 3. decembra 2013.
6. ↑ „Nikola Kopernik“, http://znanost.geek.hr, 25. januar 2010. Pristupljeno 3. decembra 2013.
7. ↑ „Nikola Kopernik - biografija“ Arhivirano 2013-05-23 na Wayback Machine-u, zivotopis.hr. Pristupljeno 3. decembra 2013.
8. ↑ Novi list o ponovnom pokopu Nikole Kopernika