Adonis

Si Adonis, mula sa wikang Pinesyo na may kahulugang "panginoon", ay ang diyos ng kagandahan at pagnanais sa mitolohiyang Griyego. Siya ay isang pigurang may pinagmulan o pinaghanguang Semitikong panghilagang-kanluran, kung saan siya ay isang pangunahing pigura sa sari-saring mga relihiyon ng misteryo. Ang Griyegong Ἄδωνις (Pagbigkas sa Griyego: [ˈadɔːnis]), Adōnis ay isang baryasyon ng salitang Semitikong Adonai, "panginoon", na isa rin sa mga pangalang ginamit upang tuluy-tuloy na tukuyin ang Diyos (אֲדֹנָי) sa Bibliyang Hebreo sa Hudaismo hanggang sa kasalukuyang kapanahunan. Ang Siryanong Adonis ay malapit na may kaugnayan sa Sipriyotang Gauas^[1] o Aos, pati na sa Ehipsiyong Osiris, sa Semitikong Tammuz at Baal Hadad, sa Etruskanong Atunis at Prihiyanong Attis, na ang lahat ng mga ito ay mga diyos ng muling pagsilang at behetasyon (diyos ng mga halaman o ng mga pananim).^[2] Ang kanyang relihiyon ay pag-aari ng kababaihan: ang pagkamatay ni Adonis ay umunlad ng buo sa samahan ng kabataang mga babae na nasa paligid ng makatang si Sappho mula sa pulo ng Lesbos, noong bandang 600 BKE, ayon sa paglalahad sa isang pragmento ng nakaligtas na panulaan ni Sappho.^[3]

Si Adonis ay isa sa pinaka masalimuot na mga pigura noong kapanahunang klasikal. Nagkaroon siya ng maramihang mga gampanin, at mayroong maraming kadalubhasaan sa loob ng mga daantaon hinggil sa kanyang kahulugan at layunin sa mga paniniwalang panrelihiyon sa Gresya. Isa isang taunang muling binabago, palagiang bata (hindi tumatanda) na diyos ng mga halaman, isang diyos ng buhay, kamatayan, at muling pagsilang na ang kalikasan ay nakatali sa kalendaryo. Ang kanyang pangalan ay kadalasang inilalapat, sa makabagong mga kapanahunan, sa marikit, makisig, at guwapong (pogi) mga kabataang kalalakihan, kung kaninong siya ay isang arketipo. Si Adonis ay kadalasang tinutukoy bilang ang mortal na diyos ng Kagandahan (diyos ng Karikitan o diyos ng Kakisigan).

1. ↑ Detienne, Marcel (1994). The Gardens of Adonis: Spices in Greek Mythology, Princeton University Press, ISBN 978-0-691-00104-3 (p.137)
2. ↑ Tingnan ang diyos ng buhay, kamatayan, at muling pagsilang.
3. ↑ Ang pamantayang modernong pananaliksik at repertoryo ni Adonis sa kulturang Griyego ay ang Adonis dans la littérature et l'art grecs (Si Adonis sa panitikan at sining na Griyego) ni W. Atallah (Paris) 1966.