Our website is made possible by displaying online advertisements to our visitors.
Please consider supporting us by disabling your ad blocker.

Responsive image


Banyuhing bato

Shisto, isang uri ng banyuhing bato
Ang isa sa mga pinakamatatandang bato sa daigdig, ang nays mula sa Acasta sa Canada, ay isang halimbawa ng banyuhing bato
Kininyang (o kwarsita) sa Reyno Unido

Ang mga banyuhing bato o batong metamorpiko (metamorphic rocks sa Ingles) ay isang uri ng mga bato na nabubuo mula sa pagbabagong-anyo ng isang orihinal na bato (na tinatawag na protolit) tungo sa isa pang anyo nang hindi sumasailalim sa pagkatunaw. Ang proseso ng pagbabagong-anyong ito na napananatili ang solidong estado nito ay tinatawa na metamorpismo. Sa prosesong ito, dahan-dahang nagbabago ang istruktura at komposisyon ng minerales na bumubuo sa bato.[1]

Karaniwang nagsisimula ang metamorpismo kapag ang protolit ay nakaranas ng temperaturang higit sa 150 hanggang 200 °C (302 hanggang 392 °F) at minimum na presyur na 100 megapascal (1,000 bar) o higit pa, na nagdudulot ng matinding pisikal o kemikal na mga pagbabago. Sa ilang limitadong kaso, tulad ng pagkakabuo ng batong serpentinayt, ang pagbaba ng presyur at temperatura ay maaaring magdulot din ng metamorpismo[2]. Ang protolit ay maaaring isang batong apuyin (igneous), batong tiningi (sedimentary), o umiiral na batong banyuhin. Maaaring mabuo ang batong banyuhin sa pamamagitan ng napakalalim na pagkakabaon ng protolit kung saan maaari nilang maranasan ang minimum na mga kalagayan para magsimula ang metamorpismo. Maaari rin silang magmula sa umpugan ng mga tektonika plaka, na lumilikha ng matinding presyur at pagkayupi. Ang presensya ng malapit na magma ay maaari ring magdulot ng metamorpismo.

Aabot sa 12% ng ibabaw ng daigdig ay binubuo ng mga banyuhing bato.[3] Pangunahing pinagbubukod-bukod ang mga batong ito ayon sa kanilang panlabas na anyo (tekstura), maging sa kanilang protolit at komposisyong kemikal at mineral. Ang pag-aaral ng mga banyuhing bato ay nagbibigay ng impormasyon hinggil sa mga kalagayan sa ilalim ng balat ng daigdig.

Ilan sa mga halimbawa ng banyuhing bato ay ang nays (gneiss), sleyt (slate), marmol, shisto (schist), at kininyang o kwarsita (quartzite). Kalakhan sa mga batong ito ay ginagamit sa konstruksyon ng mga gusali[4][5][6] o bilang medium sa paglililok sa kaso ng marmol.[7] Ang pagmamapa ng mga banyuhing bato ay mahalaga sa inhenyeriyang sibil dahil maaaring makaapekto sa kaligtasan ng isang istruktura ang pagtatayo sa ibabaw ng, o malapit sa, mga batong ito.[8][9]

  1. Yardley, B. W. D. (1989). An introduction to metamorphic petrology. Harlow, Essex, England: Longman Scientific & Technical. p. 5. ISBN 0582300967.
  2. Chipman, D. W. (1990), "RETROGRADE METAMORPHISM, retrogressiveRetrograde metamorphism", Petrology, Encyclopedia of Earth Science (sa wikang Ingles), Boston, MA: Springer US, pp. 509–511, doi:10.1007/0-387-30845-8_214, ISBN 978-0-387-30845-6, nakuha noong 2023-07-17
  3. Wilkinson, Bruce H.; McElroy, Brandon J.; Kesler, Stephen E.; Peters, Shanan E.; Rothman, Edward D. (2008). "Global geologic maps are tectonic speedometers – Rates of rock cycling from area-age frequencies". Geological Society of America Bulletin. 121 (5–6): 760–79. doi:10.1130/B26457.1.
  4. Schunck, Eberhard; Oster, Hans Jochen (2003). Roof Construction Manual : Pitched Roofs (ika-2003 (na) edisyon). München: DE GRUYTER. ISBN 9783034615631.
  5. Powell, Darryl. "Quartzite". Mineral Information Institute. Inarkibo mula sa orihinal noong 2009-03-02. Nakuha noong 2009-09-09.
  6. "Marble" (PDF). Glossary of Terms. Marble Institute of America. p. 23-15. Nakuha noong 28 February 2021.
  7. PROCEEDINGS 4th International Congress on "Science and Technology for the Safeguard of Cultural Heritage in the Mediterranean Basin" VOL. I (sa wikang Ingles). Angelo Ferrari. p. 371. ISBN 9788896680315. white marble prized for use to make sculptures.
  8. Lotfollahi, Sina; Ghorji, Mohamad; Hoseini Toodashki, Vahid (2018-09-30). "An Investigation into the Effect of Foliation Orientation on Displacement of Tunnels Excavated in Metamorphic Rocks". Journal of Civil Engineering and Materials Application (sa wikang Ingles). 2 (3): 138–145. doi:10.22034/jcema.2018.91995. ISSN 2676-332X.
  9. Zhang, Xiao-Ping; Wong, Louis Ngai Yuen; Wang, Si-Jing; Han, Geng-You (August 2011). "Engineering properties of quartz mica schist". Engineering Geology. 121 (3–4): 135–149. doi:10.1016/j.enggeo.2011.04.020.

Previous Page Next Page