Bilang

Ang bilang^[1] o numero^[1] ay isang bagay na pang-matematika na ginagamit sa pagbilang at pagsukat. Tinatawag na pamilang^[1] o pambilang^[1] (mga numeral^[2]) ang isang simbolong pang-notasyon na kinakatawan ang isang bilang, ngunit ginagamit para sa parehong basal at ang simbolo, gayon din ang para sa salita sa bilang, ang karaniwang gamit ng salitang bilang. Karagdagan pa sa kanilang gamit sa pagbibilang at pagsusukat, kadalasang ginagamit ang mga pamilang sa pagtatak (mga numero ng telepono), para sa pagkakasunud-sunod (mga numerong seryal), at para sa mga kodigo (mga ISBN). Sa matematika, napalawak ang kahulugan ng bilang sa paglipas ng taon upang isama ang mga bilang tulad ng sero, negatibong bilang, mga makakatuwirang bilang (mga rational number), hindi makatuwirang bilang (mga irrational number), at mga masasalimuot na mga bilang (mga complex number).

Tinatawag na operasyon sa bilang ang ilang mga kaparaanan na pinapasok ang isa o higit pa na mga bilang at nilalabas ang isang bilang. Pinapasok at nilalabas ang unaryang operasyon sa nag-iisang bilang. Halimbawa, dinadagdag ng kahaliling operasyon sa isang buumbilang (integer): ang susunod sa 4 ay 5. Mas karaniwan ang mga operasyong binaryo na pinapasok ang dalawang bilang at ilalabas ang nag-iisang bilang. Kabilang sa halimbawa ng mga binaryong operasyon ang pagdaragdag, pagbabawas, pagpaparami, paghahati, at potensyasyon (exponentiation). Tinatawag na aritmetika ang pag-aaral sa mga operasyon sa bilang.

Tinatawag na masalimuot na alhebra (abstract mathematics) ang sangay ng matematika na pinag-aaralan ang mga istruktura sa mga sistema ng bilang tulad ng mga paksang tungkol sa mga pangkat (group), mga singsing (rings) at mga kuwerpo (fields).

1. ↑ ^{1.0 1.1 1.2 1.3} English, Leo James (1977). "Bilang, numero; pamilang, pambilang". Tagalog-English Dictionary (sa wikang Ingles). Congregation of the Most Holy Redeemer. ISBN 9710810731., pahina 198-199, 936, at 980.
2. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang Gaboy); $2