Gastroenteritis

Gastroenteritis
Gastroenteritis viruses: A = rotavirus, B = adenovirus, C = Norovirus and D = Astrovirus. The virus particles are shown at the same magnification to allow size comparison.
Espesyalidad	Gastroenterology

Ang gastroenteritis ay isang medikal na kondisyon na nakikilala sa pamamaga ("-itis") ng gastrointestinal tract (tiyan at mga bituka) na kinasasangkutan ng parehong tiyan ("gastro"-) at ng maliit na bituka ("entero"-) na nagreresulta mula sa ilang mga kombinasyon ng pagtatae, pagsusuka, sakit ng sa may tiyan at pamumulikat.^[1] Ang gastroenteritis ay tinutukoy din bilang gastro, bug sa tiyan, at birus ng tiyan. Bagaman walang kaugnayan sa trangkaso, tinatawag din itong trangkaso ng tiyan at trangkaso sa tiyan at bituka.

Sa buong mundo, karamihan ng mga kaso sa mga bata ay sanhi ng rotabirus.^[2] Sa mga nasa sapat na gulang, ang norobirus^[3] at Campylobacter^[4] ang mas pangkaraniwan. Ang mas hindi pangkaraniwang sanhi ay kinabibilangan ng ibang bakterya (o ang kanilang mga lason) at mga parasito. Ang pagsasalin ay maaaring mangyari sanhi ng pagkonsumo ng mga pagkaing hindi maayos ang paghahanda o kontaminadong tubig o sa pamamagitan ng malapit na pagkakadikit sa mga taong may arthritis

Ang pundasyon ng pamamahala ay ang sapat na pagbibigay ng tubig sa katawan. Para sa mga hindi malubha o katamtaman na mga kaso, sa karaniwan maaari itong makamit sa pamamagitan ng solusyon na iniinom para sa muling pagbibigay ng tubig. Para sa mga kasong mas malubha, maaaring kailanganin ng likidong itinuturok sa ugat. Ang pangunahing naaapektuhan ng gastroenteritis ay ang mga bata at ang mga nasa mahirap na mga bansa.

1. ↑ Singh, Amandeep (2010). "Pediatric Emergency Medicine Practice Acute Gastroenteritis — An Update". Emergency Medicine Practice. 7 (7). {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (tulong)
2. ↑ Tate JE, Burton AH, Boschi-Pinto C, Steele AD, Duque J, Parashar UD (2012). "2008 estimate of worldwide rotavirus-associated mortality in children younger than 5 years before the introduction of universal rotavirus vaccination programmes: a systematic review and meta-analysis". The Lancet Infectious Diseases. 12 (2): 136–41. doi:10.1016/S1473-3099(11)70253-5. PMID 22030330. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (tulong)CS1 maint: multiple names: mga may-akda (link)
3. ↑ Marshall JA, Bruggink LD (2011). "The dynamics of norovirus outbreak epidemics: recent insights". International Journal of Environmental Research and Public Health. 8 (4): 1141–9. doi:10.3390/ijerph8041141. PMC 3118882. PMID 21695033. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (tulong)
4. ↑ Man SM (2011). "The clinical importance of emerging Campylobacter species". Nature Reviews. Gastroenterology & Hepatology. 8 (12): 669–85. doi:10.1038/nrgastro.2011.191. PMID 22025030. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (tulong)