Kaharian ng Juda 𐤄𐤃𐤄𐤉
| |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
c. 922 (Albright) o 931 BCE(Thiele)[1]–c. 587(Albright) o 586(Thiele)BCE | |||||||||||
LMLK seal (700–586 BCE)
| |||||||||||
![]() Mapa ng rehiyon ng Kaharian ng Juda (dilaw) at Kaharian ng Israel (Samaria) (asul) ayon sa Bibliya | |||||||||||
Katayuan | Kaharian | ||||||||||
Kabisera | Herusalem | ||||||||||
Karaniwang wika | Hebreong Biblikal | ||||||||||
Relihiyon | Yahwismo/Sinaunang Hudaismo Relihiyong Cananeo[2] | ||||||||||
Katawagan | Judaita | ||||||||||
Pamahalaan | Monarkiya | ||||||||||
Hari | |||||||||||
• c. 931–913 BCE | Rehoboam (first) | ||||||||||
• c. 597–587 BCE | Zedekias (last) | ||||||||||
Panahon | Panahong Bakal | ||||||||||
• Paghihimagsik ni Jeroboam I | c. 922 (Albright) o 931 BCE(Thiele)[1] | ||||||||||
• Pagpapatapon sa Babilonya (587 o 586 BCE) | c. 587(Albright) o 586(Thiele)BCE | ||||||||||
| |||||||||||
Bahagi ngayon ng |
Ang Kaharian ng Juda o Kahariang Timog (Hebreo: מַמְלֶכֶת יְהוּדָה, Mamlekhet Yehuda) ay isang estado na itinatag sa Levant noong panahon ng bakal. Ito ay kadalsang tumutukoy sa "Katimugang Kaharian" upang itangi it mula sa hilagang Kaharian ng Israel (Samaria). Ang Judea ay lumitaw bilang isang estado na malamang na hindi mas maaga sa ika-9 siglo BCE ngunit ito ay paksa ng labis na kontrobersiya sa mga kskolar.[3][4] Noong ika-7 siglo BCE, ang kabisera ng Kaharian na Herusalem ay naging isang siyudad na may populasyon na maraming beses na mas malaki bago nito at may maliwanag na pananaig sa mga kapitbahay nitong bansa na malamang bilang resulta ng kaayusang pakikipagtulungan sa mga Asiryo na nagnais na magtatag ng isang maka-Asiryong estadong basalyo na kumokontrol ng isang mahalagang industriya.[5] Ang Juda ay lumago sa ilalim ng pagkabasalyo ng Assyria sa kabila ng nakapipinsalang paghihimagsik laban sa haring Asiryong si Sennacherib. Ang Imperyong Neo-Asirya ay bumagsak sa magkasanib ng puwersa ng Medes at Imperyong Babilonya noong 609 BCE, Ang kontrol ng Levant kabilang ang Kaharian ng Juda ay napailalim sa Imperyong Neo-Babilonya at sa paghihimagsik ni Jeconias ay ipinatapon ito at mga mamamayan ng Juda sa Lungsod ng Babilonya. Inilagay ng Babilonya si Zedekias na hari ng Kaharian ng Juda. Nang maghimagsik si Zedekias, ang Kaharian ng Juda ay winasak ng mga Babilonyo at ipinatapon sa Lungsod ng Babilonya. Noong 539 BCE, ang Imperyong Neo-Babilonya ay bumagsak sa Persiyanong Imperyong Akemenida at ang mga ipinatapon sa Babilonya na mga taga-Juda kasama ng ibang mga nasakop na bansa ng Persiya ay pinayagang makabalik sa kanilang mga bansa at itayong muli ang lugar ng kanilang mga kulto. Ang Kaharian ng Juda ay naging probinsiya ng mga Persiya bilang Yehud Medinata sa loob ng 203 taon at dito ay napakilala ang mga Hudyo sa mga paniniwalang Zoroastrianismo gaya ng dualismo, monoteismo, demonyo at mga anghel.
[...] the reading of bytdwd as "House of David" has been challenged by those unconvinced of the inscription's allusion to an eponymous David or the kingdom of Judah.