Kaharian ng Maynila

Kaharian ng Maynila Kingdom of Manila ᜋᜌ᜔ᜈᜒᜎ Maynila
ika-16 dantaon–1571
Mapa ng Kaharian ng Maynila (kulay dilaw) noong 1570.
Katayuan	Karaja-an
Karaniwang wika	Malay at Tagalog
Relihiyon	Animismo at Islam[1]
Pamahalaan	Karaja-an
Kasaysayan
• Itinatag ng Sultanato ng Brunei sa ilalim ni Sultan Bolkiah	ika-16 dantaon
• Pagsakop ng Espanya	1571
Pinalitan Pumalit Brunay Bireynato ng Bagong Espanya Silangang Indiyas ng Espanya Manila (probinsya)
Bahagi ngayon ng	Pilipinas

Bahagi ng isang serye tungkol sa
Kasaysayang Prekolonyal ng Pilipinas
Katayuang panglipunan Naghaharing Uri (Maginoo, Ginu, Tumao) Apo, Datu Bagani Lakan Panglima Rajah Sultan Thimuay Gitnang Uri Timawa Maharlika Karaniwang tao, manggagawa at tagasunod Aliping namamahay Alipin sa gigilid Bulisik Bulislis Horohan Uripon
Mga politikal na entidad Luzon Kainta Ibalon Ma-i Pangasinan (sinaunang bayan) Maynila Namayan Pulilu Sandao Tondo Kabisayaan Cebu Dapitan Madja-as Mindanao Buayan Butuan Lanao Maguindanao Sanmalan Sulu
Mga pangunahing tauhan Agustin de Legazpi Azim ud-Din I of Sulu Batarah Shah Tengah Datu Daya Datu Sikatuna Dayang Kalangitan Dimasangcay Adel Dayang Sasaban Gat Pangil Gugu Sarikula Jayadewa Kamal ud-Din Laut Buisan Lakandula Lapulapu Magat Salamat Muedzul Lail Tan Kiram Muhammad Kudarat Sultan Muwallil Wasit Rajah Humabon Gat Lontok Rajah Matanda Rajah Salalila Rajah Sulayman Rajah Tupas Regimo Diraja Kabungsuwan Sharif ul-Hāshim Sri Lumay Tarik Sulayman
Mga pangunahing mapagkukunan at artepakto Kodiseng Boxer Garing Pantatak ng Butuan Inskripsiyon sa Binatbat na Tanso ng Laguna Monreal Stones The Philippine Islands, 1493–1898
Ayon sa paksa Cultural achievements Historiography Monarchs consorts Paramount rulers Religion Warfare
Tignan din: Kasaysayan ng Pilipinas
t u b

Ang Tagalog na bayan ("bansa" o "estadong lungsod")^[2] ng Maynila (Baybayin:ᜋᜌ᜔ᜈᜒᜎ (Maynila)) ay isa sa mga pinaka-kosmopolitang mga sinaunang bayan sa Kapuluang Pilipino.^[3] Pinatitibay ng palisadeng kahoy na alinsunod sa mga karaniwang pamamaraan sa labanan, ang Maynila ay matatagpuan sa timog ng Ilog Pasig, kung saan ang distrito ng Intramuros sa Maynila ay kasalukuyang matatagpuan,^[2][4] at sa kabila nito ay matatagpuan ang hiwalay na pinamumunuan ng Bayan ng Tondo.^[3]

Ang Maynila ay pinamunuan ng mga nakatataas ng mga pinuno na gumamit ng pamagat hango salitang Malay na "Rajah", kung saan ito ay binabanggit bago ang kanilang pansariling pangalan.^[2] Sa tanyag na literatura at sa mga sulating pangkasaysayan noong mga naunang mga dekada matapos ang pagkalaya ng Pilipinas sa mga Kastila, ang sinaunang Maynila ay tinagurian bilang "Kaharian ng Maynila", at ang mga Rajah nito bilang mga "hari", kahit naman na hindi sila nagkaroon ng kapangyarihan sa pamamagitan ng paggamit ng dahas para makaroon ng monopolyo sa kalakalan sa Luzon at iba pang mga lugar.^[3][5] Kundi, dahil sa kakaunting populasyon, sa kasaganahan ng lupa at sa mga palipat-lipat ng mga taniman ay nangangahulugan ito na ang kanilang kapangyarihan ay nakasalalay lamang sa mga pansariling istruktura ng katapatan at mga pampublikong tungkulin kaysa sa pagkakaroon ng isang malinaw at hindi nababagong teritoryo.^[3][6] Ang Maynila rin ay minsang tinaguriang "Kaharian ng Luzon", ngunit ayon sa ilang mga historyador ay maaring ito ay tumutukoy sa Look ng Maynila sa kabuuan, kung saan ito ay maaring mangahulugan na ang lawak ng kapangyarihan ng kaharian ng Maynila ay umaabot sa iba pang mga lupain na malapit sa look.^[7]

Ayon sa mga tradisyong pasalita, iminumungkahi na ang Maynila ay isang bayang itinatag ng mga Muslim noong mga ika-1250, kung saan maaring pinalitan nito ang mas nakatatandang bayang pagano. Ngunit ayon naman sa mga natuklasan ng mga arkeologo na mga kagamitan, ang pinaka-maagang petsa ng mga kagamitan ay pumapasaloob sa mga panahon ng 1480 hanggang 1500. Noong ika-16 dantaon, ang Maynila ay isa nang mahalagang sentro ng kalakalan, na may pangmalawakang ugnayang pampulitika sa mga mangangalakal na galing sa Dinastiyang Ming.^[8] Kasama ang Tondo, ang bayan sa hilagang kanulurang dulo ng Ilog Pasig, pinangunahan ng mga bayang ito ang pangangalakal ng mga yari galing Tsina patungo sa iba't ibang mga lugar sa buong kapuluan sa Pilipinas.

Upang mapataas ng mga hari ng Maynila ang kanilang antas sa politika ng rehiyon, ang mga pinuno ng Maynila ay nagtatag ng ugnayan sa pamilya ng sultan ng Brunei sa pamamagitan ng pagkakasal ng mga kani-kanilang mga kamag-anak sa isa't isa, ngunit ang kapangyarihan ng Brunei sa Maynila ay hindi maaring sabihin na dumako sa larangan ng militar o politika.^[3] Ang pagkakasal ng mga kamag-anak sa ibang mga pamilya ay isang pangkaraniwang estratehiya para sa mga malalaking mga imperyong-pandagat tulad ng Brunei at Maynila upang mapalawig nila ang kanilang kapangyarihan. Noon ay hindi naging posible ang direktang paghawak ng mga malalayong lupain sa Timog Silangang Asya hanggang sa kasalukuyang panahon.^[9]

Pagsapit ng taong 1570, ang Maynila ay pinamumunuan ng dalawang pinuno, ang mas nakatatandang Rajah Matanda, at ang mas nakababatang Rajah Sulayman, kung saan sila pareho ay may mga higit na nakababang mga datu na napasasailalim sa kanila.^[2] Ito ang kinatatayuan na nasalubong ni Martin de Goiti nang lusubin niya ang Maynila noong Mayo ng nasabing taon. Ang labanan sa Maynila ay natapos nang nasunog ang bayan ng Maynila, ngunit hindi malinaw kung ang apoy ay sinimulan nila Goiti, o ng mga Tagalog bilang isang taktika upang hindi magamit ng mga mananakop ang kanilang bayan o ang mga yaman sa loob nito, at ang taktikang ito ay madalas na ginagamit rin sa buong kapuluan. Muling naitayo ang Maynila ng sumunod na panahon, taong 1571, noong ang buong puwersa ng nakatataas kay Goiti, si Miguel López de Legazpi, ay dumako sa bayan upang ito ay ipasailalaim sa Nueva Espanya.^[4]

Matapos ang pangmatagalang pag-uusap sa mga pinuno ng Maynila at mga karatig-bayan tulad ng Tondo, ang Maynila at itinatag bilang isang lungsod ng mga Kastila noong 24 Hunyo 1571. Dito natapos ang katayuan ng Maynila bilang isang malayang bayan.^[4]

1. ↑ M. A. Khan (2009), Islamic Jihad: A Legacy of Forced Conversion, Imperialism, and Slavery, iUniverse, p. 138, ISBN 978-1-4401-1846-3
2. ↑ ^{2.0 2.1 2.2 2.3} "Pre-colonial Manila". Malacañang Presidential Museum and Library. Malacañang Presidential Museum and Library Araw ng Maynila Briefers. Presidential Communications Development and Strategic Planning Office. June 23, 2015. Inarkibo mula sa orihinal noong March 9, 2016. Nakuha noong April 27, 2017.
3. ↑ ^{3.0 3.1 3.2 3.3 3.4} Junker, Laura Lee (1998). "Integrating History and Archaeology in the Study of Contact Period Philippine Chiefdoms". International Journal of Historical Archaeology. 2 (4): 291–320. doi:10.1023/A:1022611908759. S2CID 141415414.
4. ↑ ^{4.0 4.1 4.2} Abinales, Patricio N. and Donna J. Amoroso, State and Society in the Philippines. Maryland: Rowman and Littlefield, 2005.
5. ↑ Rafael, Vicente L. (2005) The Promise of the Foreign: Nationalism and the Technics of Translation in the Spanish Philippines.
6. ↑ Scott, William Henry (1991). Slavery in Spanish Philippines. De La Salle University Press. ISBN 9789711181024.
7. ↑ Alfonso, Ian Christopher B. (2016). The Nameless Hero: Revisiting the Sources on the First Filipino Leader to Die for Freedom. Angeles: Holy Angel University Press. ISBN 9789710546527.
8. ↑ Scott, William Henry (1984). Prehispanic Source Materials for the Study of Philippine History. Quezon City: New Day Publishers. ISBN 978-9711002268.
9. ↑ Kaplan, Robert D. (March 25, 2014). Asia's Cauldron: The South China Sea and the End of a Stable Pacific. Random House. ISBN 9781452619194.