Kinematika

Ang Lihukan o Kinematika (Ingles:Kinematics) ay isang sangay ng klasikong mekanika na naglalarawan ng paggalaw ng mga punto, mga katawan (mga bagay) at mga sistema ng mga katawan (mga pangkat ng mga bagay) nang walang pagsasaalang-alang sa dahilan ng paggalaw.^[1][2][3] Ang termino ay isang bersiyong Ingles ni A.M. Ampère na cinématique,^[4] na kung saan ay bhinuo niya mula sa Griyegong κίνημα kinema ("pagkilos, paggalaw"), na nagmula rin sa κινεῖν kinein ("kumilos, gumalaw").^[5][6]

Kadalasang tinutukoy ang pag-aaral ng kinematika sa "heometriya ng paggalaw".^[7]

Para mailarawan ang paggalaw, pinag-aaralan sa kinematika ang tilapon (trajectory) ng mga punto, mga linya at iba pang bagay heometrika at ang kanilang katangiang diperensiyal tulad ng belosidad at akselerasyon. Ginagamit ang Kinematika sa astropisika para mailarawan ang paggalaw ng mga selestiyal na katawan at mga sistema, at sa inhinyeriyang mekanikal, robotika at biomekanika,^[8] ginagamit ito upang mailarawan ang paggalaw ng mga sistemang binubuo ng mga pinagsamang mga bahagi (mga sistema ng maramihang-uganayan) tulad ng makina, isang robotikong kamat o ang kalansay ng katawan ng tao.

1. ↑ Edmund Taylor Whittaker (1904). A Treatise on the Analytical Dynamics of Particles and Rigid Bodies. Cambridge University Press. Chapter 1. ISBN 0-521-35883-3.
2. ↑ Joseph Stiles Beggs (1983). Kinematics. Taylor & Francis. p. 1. ISBN 0-89116-355-7.
3. ↑ Thomas Wallace Wright (1896). Elements of Mechanics Including Kinematics, Kinetics and Statics. E and FN Spon. Chapter 1.
4. ↑ Ampère, André-Marie. Essai sur la Pilosophie des Sciences. Chez Bachelier.
5. ↑ Merz, John (1903). A History of European Thought in the Nineteenth Century. Blackwood, London. p. 5.
6. ↑ O. Bottema & B. Roth (1990). Theoretical Kinematics. Dover Publications. preface, p. 5. ISBN 0-486-66346-9.
7. ↑ See, for example: Russell C. Hibbeler (2009). "Kinematics and kinetics of a particle". Engineering Mechanics: Dynamics (ika-12th (na) edisyon). Prentice Hall. p. 298. ISBN 0-13-607791-9.;
   Ahmed A. Shabana (2003). "Reference kinematics". Dynamics of Multibody Systems (ika-2nd (na) edisyon). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-54411-5.;
   P. P. Teodorescu (2007). "Kinematics". Mechanical Systems, Classical Models: Particle Mechanics. Springer. p. 287. ISBN 1-4020-5441-6..
   Tignan ang Analitikal na dinamika sa karagdagang impormasyon.
8. ↑ A. Biewener (2003). Animal Locomotion. Oxford University Press. ISBN 019850022X.