Kudeta sa Myanmar ng 2021

Kudeta sa Myanmar ng 2021
Bahagi ng Panloob na alitan at krisis sa politika sa Myanmar
Ang pinatalsik na Tagapayo ng Estado ng Myanmar na si Aung San Suu Kyi (kaliwa), at ang pasimuno ng kudeta na si Min Aung Hlaing (kanan)
Petsa 1 Pebrero 2021 Lookasyon Myanmar Resulta Matagumpay ang kudeta ng militar Katapusan ng pamamahalang sibilyan at pagpataw ng pamamahalang militar Kinulong at pinatapon sina Win Myint at Aung San Suu Kyi Dalawampu't apat na ministro at diputado ang napatalsik[1] Pinawalang-bisa ang resulta ng pangkalahatang halalan ng 2020, tumawag ng bagong eleksyon[2][3] Pinigilan ang panunumpa ng mga kasapi ng Asembliya ng Unyon Idineklera ang isang estado ng emerhensiya sa loob ng isang taon Nanungkulan si Min Aung Hlaing bilang Tagapangulo ng Konseho ng Pamamahala ng Estado Panunungkulan ni Myint Swe bilang Umaktong Pangulo ng Myanmar Nabuo ang bagong gabinete Naitatag ang bagong namamahalang ehekutibong katawan, ang Konseho ng Pamamahalang Estado Paglaganap ng mga protesta sa Myanmar ng 2021 at mga pagpupunyagi ng sibilyang pakikipaglaban
Mga nakipagdigma
Pamahalaan ng Myanmar	Tatmadaw
Mga kumander at pinuno
Win Myint (Pangulo ng Myanmar) Aung San Suu Kyi (Tagapayo ng Estado ng Myanmar)	Min Aung Hlaing (Punong Kumander ng Tatmadaw) Myint Swe (Pangalawang-Pangulo ng Myanmar)

Naglalaman po ang artikulong ito ng mga Burmese script. Posible po kayong makakita ng mga tandang pananong, kahon, o iba pang mga simbolo imbes ng mga Burmese script kung hindi po suportado ang pag-render sa mga ito.

Nagsimula ang isang kudeta sa Myanmar noong umaga ng Pebrero 1, 2021, nang napatalsik ang mga demokratikong nahalal na kasapi ng namumunong partido ng bansa, ang Pambansang Liga para sa Demokrasya, ng Tatmadaw—militar ng Myanmar—na nagkaroon ng kapangyarihan sa pamamagitan ng isang estratokrasiya. Nagproklema ang Tatmadaw ng isang taon na estado ng emerhensiya at dineklera ang paglipat ng kapangyarihan sa Pinunong Kumander ng Serbisyong Depensa na si Min Aung Hlaing. Dineklerang inbalido ang resulta ng pangkalahatang halalan noong Nobyembre 2020 at sinaad ang intensyon na ganapin ang isang bagong eleksyon sa katapusan ng estado ng emerhensiya kahit na nalulugod ang karamihan ng sambayanang Myanmar sa kinalabasan ng eleksyon.^[2][3] Naganap ang kudeta isang araw bago ang nakatakdang panunumpa sa Parliyamento ng Myanmar ng mga nahalal na kasapi nito noong eleksyon 2020, sa gayong paraan, pinipigil ito na maganap.^[4][5][6] Nakulong ang Pangulong Win Myint at Tagapayo ng Estado na si Aung San Suu Kyi, kasama ang mga ministro, ang kanilang diputatdo at kasapi ng Parliyamento.^[7][8]

Noong Pebrero 3, 2021, sinampahan si Win Myint ng paglabag sa mga patnubay sa kampanya at restriksyon sa pandemya ng COVID-19 sa ilalim ng seksyon 25 ng Batas ng Pamamahala ng Likas na Sakuna. Sinampahan si Aung San Suu Kyi ng paglabag sa mga batas emerhensiya ng COVID-19 at para sa iligal na pag-angkat at paggamit ng mga kagamitang radyo at komunikasyon, partikular ang anim na kagamitang ICOM mula sa kanyang pangkat seguridad at isang walkie-talkie, na pinaghihigpitan sa Myanmar at kailangan ng permiso mula sa mga ahensyang may kaugnayan sa militar bago ito makuha.^[9] Pareho silang kinulong bago maumpisahan ang paglilitis sa loob ng dalawang linggo.^[10][11][12] Nagkaroon ng karagdagang kriminal na kaso si Suu Kyi sa paglabag ng Batas ng Pambansang Sakuna noong Pebrero 16,^[13] at karagdagang dalawa pang kaso para sa paglabag sa mga batas ng komunikasyon at isa pang kaso sa hangarin na pukawin ang publikong kaguluhan noong Marso 1 at isa pa sa paglabag sa batas ng opisyal na mga lihim noong Abril 1.^[14][15]

Magmula noong 12 Abril 2021 (2021 -04-12)^[update], hindi bababa sa 707 sibilyan, kabilang ang mga bata, ang napatay ng puwersang militar o pulis at hindi bababa sa 3,070 tao ang nakulong.^[16][17][18] Tatlong prominenteng kasapi ng Pambansang Liga para sa Demokrasya ang namatay habang nasa kustodiya ng pulis noong Marso 2021.^[19][20]

1. ↑ "Myanmar coup: Aung San Suu Kyi detained as military seizes control". BBC News (sa wikang Ingles). 1 Pebrero 2021. Inarkibo mula sa orihinal noong 31 Enero 2021. Nakuha noong 1 Pebrero 2021.
2. ↑ ^{2.0 2.1} Chappell, Bill; Diaz, Jaclyn (1 Pebrero 2021). "Myanmar Coup: With Aung San Suu Kyi Detained, Military Takes Over Government". NPR (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 8 Pebrero 2021. Nakuha noong 8 Pebrero 2021.
3. ↑ ^{3.0 3.1} Strangio, Sebastian (8 Pebrero 2021). "Protests, Anger Spreading Rapidly in the Wake of Myanmar Coup". The Diplomat (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 8 Pebrero 2021. Nakuha noong 8 Pebrero 2021.
4. ↑ "Myanmar military seizes power, detains elected leader Aung San Suu Kyi". news.trust.org (sa wikang Ingles). Reuters. 1 Pebrero 2021. Inarkibo mula sa orihinal noong 1 Pebrero 2021. Nakuha noong 1 Pebrero 2021.
5. ↑ huaxia, pat. (1 Pebrero 2021). "Myanmar gov't declares 1-year state of emergency: President's Office". xinhuanet (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 1 Pebrero 2021. Nakuha noong 1 Pebrero 2021.
6. ↑ "Myanmar Leader Aung San Suu Kyi, Others Detained by Military". voanews.com (sa wikang Ingles). VOA (Voice of America). 1 Pebrero 2021. Inarkibo mula sa orihinal noong 3 Pebrero 2021. Nakuha noong 1 Pebrero 2021.
7. ↑ Beech, Hannah (31 Enero 2021). "Myanmar's Leader, Daw Aung San Suu Kyi, Is Detained Amid Coup". The New York Times (sa wikang Ingles). ISSN 0362-4331. Inarkibo mula sa orihinal noong 31 Enero 2021. Nakuha noong 31 Enero 2021.
8. ↑ Mahtani, Shibani; Kyaw Ye Lynn (1 Pebrero 2021). "Myanmar military seizes power in coup after detaining Aung San Suu Kyi". The Washington Post (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 1 Pebrero 2021. Nakuha noong 1 Pebrero 2021.
9. ↑ Myat Thura; Min Wathan (3 Pebrero 2021). "Myanmar State Counsellor and President charged, detained for 2 more weeks". Myanmar Times (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 4 Pebrero 2021. Nakuha noong 4 Pebrero 2021.
10. ↑ Adange, Christy (4 Pebrero 2021). "Myanmar Coup: Aung San Suu Kyi charged with military for "transceiver and handshake"". Eminetra (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 17 Pebrero 2021. Nakuha noong 4 Pebrero 2021.
11. ↑ Quint, The (4 Pebrero 2021). "Days After Coup, Aung San Suu Kyi Charged for Breaching Import Law". The Quint (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 4 Pebrero 2021. Nakuha noong 4 Pebrero 2021.
12. ↑ Solomon, Feliz (3 Pebrero 2021). "After Myanmar Coup, Aung San Suu Kyi Accused of Illegally Importing Walkie Talkies". Eminetra (sa wikang Ingles). ISSN 0099-9660. Inarkibo mula sa orihinal noong 3 Pebrero 2021. Nakuha noong 4 Pebrero 2021.
13. ↑ "Myanmar coup: Aung San Suu Kyi faces new charge amid protests". BBC News (sa wikang Ingles). 16 Pebrero 2021. Inarkibo mula sa orihinal noong 15 Pebrero 2021. Nakuha noong 17 Pebrero 2020.
14. ↑ Regan, Helen; Harileta, Sarita (2 Abril 2021). "Myanmar's Aung San Suu Kyi charged with violating state secrets as wireless internet shutdown begins" (sa wikang Ingles). CNN. Nakuha noong 2 Abril 2021.
15. ↑ "Aung San Suu Kyi hit with two new criminal charges". Frontier Myanmar (sa wikang Ingles). 1 Marso 2021. Inarkibo mula sa orihinal noong 1 Marso 2021. Nakuha noong 7 March 2021.
16. ↑ "Daily Press Briefing by the Office of the Spokesperson for the Secretary-General". un.org (sa wikang Ingles). United Nations. 12 Abril 2021.
17. ↑ "Myanmar: 'Significant action' needed by Security Council to prevent 'bloodbath'". UN News (sa wikang Ingles). United Nations News. 31 Marso 2021.
18. ↑ "Daily Briefing in Relation to the Military Coup". Assistance Association for Political Prisoners (sa wikang Ingles). 28 Marso 2021. Nakuha noong 28 Marso 2021.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link)
19. ↑ "Myanmar coup: Party official dies in custody after security raids" (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 7 Marso 2021. Nakuha noong 7 Marso 2021.
20. ↑ "Second Myanmar official dies after arrest, junta steps up media crackdown" (sa wikang Ingles). 9 Marso 2021. Inarkibo mula sa orihinal noong 17 Marso 2021. Nakuha noong 10 Marso 2021.