Polimero

Ang polímero ay isang karaniwang katagang ginagamit upang ipaliwanang ang isang napakahabang molekula. Ang mahabang molekulang ito ay binibuo ng mga yunit estruktural at mga yunit na paulit-ulit na pinagdugtong-dugtong sa pamamagitan ng kawing kimikal. Polimerisasyon ang tawag sa proseso ng pagbubuo ng mga yunit nito upang maging isang polímero. Ang mga yunit nito ay binubuo ng mga monómero na karaniwan ay maliliit na molekula na may mababang molekulang bigat.

Maaring magkakamukha ang mga monómero o kaya nama’y may isa or higit pang grupong kimikang may-palit (substituted). Ang pagkakaiba ng iba’t ibang monómero ay nakakaapekto sa mga katangian nito tulad ng katangian nitong matunaw, hutukin, o maging matibay. Sa mga proteina, ang pagkakaibang ito ay nagbibigay ng abilidad sa polímero na umayos sa isang tiyak na kaayusan sa halip na umikaw ng kahit papaano lang. Kahit na ang karamihan ng mga polímero ay organiko (ayon sa kadena ng carbon), mayroon ding mga polímerong inorganiko na kalimitan ay gumagamit ng silicio (silicon) bilang gulugod nito.

Ang katagang polímero ay sumasaklaw sa isang malawak at iba’t ibang grupo ng molekula kasama ang mga proteina hanggang sa napakatibay na hibla ng kevlar. Ang angking katangian ng mga polímero na kakaiba sa ibang mga molekula ay ang pagpapaulit-ulit ng mga yunit ang atomo (monómero) sa kanyang kadena. Ito ay nangyayari sa polimerisasyon na kung saan ang mga molekula ng monómero ay nagkakabit-kabit. Halimbawa, ang pagbuo ng polyethene (na tinatawag ding polyethylene) ay nangangailangan ng libo-libong molekula ng ethene na nagkakawing sa isa’t isa upang makabuo ng paulit-ulit na yunit ng -CH2-:

Kalimitan ang pangalan ng mga polímero ay ayon sa monómero ng yunit nila. Halimbawa, ang polyethylene ay ipinakikita ng:

Dahil sa ang mga polímero ay nakikilala sa kanilang monómero ng bumubuo sa kanila, ang kadena ng polímero sa loob ng isang sustansiya ay karaniwang hindi magkakasinghaba. Hindi ito kamukha ng karaniwang molekula na kung saan ang bawat atomo ay tiyak at ang bawat molekula ay may takdang molekulang bigat. Ang pagkakaiba ng haba ng kadena ng polímero ay nangyayari dahil sa ang kadena ay natatapos matapos ang walang tiyak na pagpapahaba nito habang nagpopolimerisasyon.

Ang mga protina ay mga polímeroo ng mga asidong amino. Mula sa isang dosena hanggang ilang daang mga kumbinasyon ng mga dalawampung iba’t-ibang monómero nito upang makabuo ng kadena, ang pagkasunod-sunod ng mga monómero ang nagtatakda ng hugis at kilos ng resultang proteina. May mga rehiyong aktibo na napalilibutan, na pinaniniwalaan ngayon, ng rehiyong estruktural na kung saan ang kaisang-isang tungkulin nito ay upang ipakita (ipalabas) ang rehiyong aktibo (na maaring higit sa isa sa bawat proteina.) Kaya, hindi mahalaga ang absolutong pagkakasunod-sunod nito hangga’t ang mga rehiyong aktibo ay naipadadama ng maayos (na masusumpungan mula sa labas). Gayundin, kung saan ang pagbubuo ng polyethylene ay nangyayari ng tuloy-tuloy kung ayos ang mga kundisyones, ang pagbubuo ng mga biyopolímero tulad ng mga protina at asidong nukleiko ay nangangailanan ng tulong ng katalisador (sustansiyang nagpapatulin o nagpapadali ng pagsasanib.) Mula pa noong 1950s, ang mga katalisador ay nagpabilis sa pag-unlad ng mga sintetikong polímero. Sa paggamit ng maingat na pagkontrol sa pagsasanib na polimerisasyon, may mga polímerong nalikha na may bagong katangian tulad ng kakayahang mag-palabas ng makulay na liwanag .

Ang pag-uuri at pagkilala ng isang polímero ay nangangailangan ng maraming parametro na kailangang ipaliwanag sa dahilang ang isang polímero ay binubuo ng kalat-kalat na kadena na may iba’t ibang haba at kung saan ang bawat kadena ay binubuo ng latak ng monómero na umaapekto sa katangian nila. Ang ilang parametro ay ipanaliliwanag sa ibaba: