Difteri

Difteri
Difteri, boynun şişmesine neden olur.
Uzmanlık	Enfeksiyon hastalıkları

Difteri, halk arasında kuşpalazı olarak da bilinen, corynebacterium diphtheriae^[1] isimli mikroorganizmanın boğaz, burun, göz ve derideki yaralarda yerleşmesiyle ortaya çıkan bulaşıcı bir hastalık.^[2]

Bebeklerin 2-4 ve 6. aylarında tatbik edilen DBT karma aşısı içinde yer alan ve difteri mikrobunun toksininin zayıflatılmasıyla yapılan difteri aşısının yaygın olarak kullanılması sebebiyle, günümüzde aşılanmayanlarda tek tük ortaya çıkan bir hastalıktır.

Difteri basili, düz veya hafif bükük silindir şeklindedir. Kalınlık ve boyları değişiktir. 34-95 derecede ürerken toksinini (zehrini) salgılar. Toksin, insan ve bütün hayvanlar için oldukça tehlikelidir. Dokularda harabiyet ve sinirlerde felç yapar.^[3]

Difteri oldukça yaygın bir hastalıktır. Soğuk mevsimlerde daha fazla görülür. İki yaşından önce sadece burun ve yara difterisi şeklinde raslanır. Çocuğa annesinden geçen antikorlar onu bir süre hastalıklardan korur. Kuşpalazı tablosunu yapan tipik difteri özel bir anjin türüdür. Tipik hastalığını yapabilmesi için boğazın lenf dokusunda ve özellikle bademciklerde tutunması gerekir. Bademcikler ancak iki yaşından sonra olgunlaştıklarından ancak bu yaşlarda hastalığa duyarlık başlar. Daha sonra çocuk dış çevre ile temasa geçer. Oyun yaşında devamlı olarak sıcak-soğuk ve dış ortam etkilerine maruz kalır. Boğazda adi bakteri iltihapları olur, doku direnci kırılır. Bu arada difteri basili de girerse, hastalığın özel tablosu meydana gelir. Bir şahıs erişkin yaşlarına kadar difteri basili ile temas etmemiş ise her yaşta hastalığa yakalanabilir. Büyüklerin hastalığı çocukların hastalığına göre daha hafif geçmektedir.

Difterinin bulaşmasında hastalar ve taşıyıcılar rol oynamaktadır. Portör denilen taşıyıcılar hastalığı bulaştırabilme özelliğinde olan ancak kendileri hastalık belirtilerini gösteremeyen kişilerdir. Bunlar boğaz salgıları ile devamlı olarak difteri basilini yayarlar. Hastanın kullandığı çamaşır, havlu, yemek takımları, oyuncaklar, vasıtasıyla bulaşabilir.

Difterinin kuluçka dönemi ortalama 2 ila 4 gün arasında değişir.

1. ^ Mokrousov, Igor (Ocak 2009). "Corynebacterium diphtheriae: genome diversity, population structure and genotyping perspectives". Infection, Genetics and Evolution: Journal of Molecular Epidemiology and Evolutionary Genetics in Infectious Diseases. 9 (1): 1-15. doi:10.1016/j.meegid.2008.09.011. ISSN 1567-1348. PMID 19007916. 3 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2024. 
2. ^ Sharma, Naresh Chand; Efstratiou, Androulla; Mokrousov, Igor; Mutreja, Ankur; Das, Bhabatosh; Ramamurthy, Thandavarayan (5 Aralık 2019). "Diphtheria". Nature Reviews. Disease Primers. 5 (1): 81. doi:10.1038/s41572-019-0131-y. ISSN 2056-676X. PMID 31804499. 27 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2024. 
3. ^ Collier, R. J. (Mart 1975). "Diphtheria toxin: mode of action and structure". Bacteriological Reviews. 39 (1): 54-85. doi:10.1128/br.39.1.54-85.1975. ISSN 0005-3678. PMID 164179. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2024.