Fatih Sultan Mehmet'in Portresi

Fatih Sultan Mehmet'in Portresi

Sanatçı	Gentile Bellini
Yıl	1480
Tür	Tuval üzerine yağlı boya
Boyutlar	70 cm × 52 cm (28 in × 20 in)
Konum	National Gallery, Londra

Fatih Sultan Mehmet'in Portresi, Venedikli ressam Gentile Bellini'nin Osmanlı padişahı II. Mehmed'i tasvir ettiği bir tablodur. Tablo, 1480'de Bellini tarafından diplomatik bir görev için bulunduğu İstanbul'dayken yapılmıştır. 15. yüzyılda Venedik ile Osmanlı İmparatorluğu arasında var olan önemli ekonomik ve diplomatik bağların bir kaydıdır.^[1] Bu tablodan önce, Osmanlılar yakın zamanda Konstantinopolis'i fethetmişlerdi. Bu, Venedik Cumhuriyeti'ni 1479'da Fatih Sultan Mehmed'in barış antlaşmasını kabul etmekten başka çaresi olmayan bir duruma soktu. Venedik, Akdeniz'e olan yakınlıkları nedeniyle Konstantinopolis'e ticari bağlarla aktif bir şekilde bağlıydı. Ham ipek, pamuk, tezhipli el yazmaları, kakma metal işleri ve baharatların ithalatı bu barış antlaşması olmasaydı durma noktasına gelirdi.^[2] Venedik Cumhuriyeti ile Osmanlı İmparatorluğu arasında bir barış antlaşması imzalandıktan sonra, Sultan II. Mehmed, sarayında bir İtalyan ressamın ikamet edip onun için resim yapmasını istediğine karar verdi ve bu görev İtalyan ressam Gentile Bellini'ye verildi.^[1]

19. yüzyılda Sultan Mehmed'in tablosu kötü durumdaydı ve yoğun bir şekilde yeniden boyanmıştı. Bu sebeple zaman içerisinde tablo üzerine çok sayıda müdahalede bulunuldu. Bu da birçok sanat tarihçisinin tablonun Bellini'ye ait olduğunu doğrulayamamasına neden oldu. Ancak günümüzde sanat tarihçileri, bu resimde gördüklerimizin yaklaşık yüzde 10'unun Rönesans ustası Gentile tarafından yapıldığı konusunda hemfikir.^[3] Bu tablo, Padişah tarafından çok saygı gören Gentile Bellini'nin becerilerini sergilemesine rağmen, Sultan'ın sarayında Venedikli bir ressam isteme seçimini pekiştiren Avrupa ve İslam kültürünün zekice kombinasyonlarını içermektedir.^[2] Bellini'nin portresi, Osmanlı resminde de kalıcı bir etki bırakmıştır; Biri Şiblîzâde Ahmed Çelebi'ye atfedilen ve kompozisyonlarını Bellini'nin tablolarından alan birkaç resim mevcuttur.^[4] Fatih Sultan Mehmet'in Portresi, Birleşik Krallık'ın başkenti Londra'daki National Gallery'dedir.^[5][6][7]

Bu tablo, İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından 2020 yılında Londra'daki bir müzayededen satın alınmıştır. Günümüzde İstanbul Belediye Sarayı'nda sergilenmektedir.[15] https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/ibbnin-satin-aldigi-fatihin-tablosu-istanbula-ulasti-1760902

1. ^ ^{a b} Kim, David Young (2015). "Gentile in Red". I Tatti Studies in the Italian Renaissance. 18 (1): 157-192. doi:10.1086/680525. ISSN 0393-5949. 
2. ^ ^{a b} Fiore, Julia (14 Ağustos 2018). "How Gentile Bellini's Portrait of a Sultan Helped End a War". Artsy (İngilizce). 6 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2022. 
3. ^ Freely, John (2009). The Grand Turk : Sultan Mehmet II, Conqueror of Constantinople and Master of an Empire. First edition. New York. ISBN 978-1-59020-248-7. OCLC 320798791. 
4. ^ "Art in Renaissance Venice". Art in Renaissance Venice (İngilizce). 30 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2022. 
5. ^ "Gentile Bellini | The Sultan Mehmet II | NG3099 | National Gallery, London". www.nationalgallery.org.uk. 9 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2024. 
6. ^ "Bellini's portrait of Mehmed the Conqueror on display in London". www.aa.com.tr. 24 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2024. 
7. ^ Rodini, Elizabeth. "Gentile Bellini, Portrait of Sultan Mehmed II (article)". Khan Academy (İngilizce). 3 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2024.