Hubble Uzay Teleskobunun, Uzay Mekiği Atlantis dördüncü servis görevi STS-125'i yaparken çekilmiş görüntüsü; bu gözlemevine yapılan beşinci ve insanlı son uzay yolculuğuydu. | |
NSSDC ID | 1990-037B |
Kurum | NASA/ ESA/ STScI |
Fırlatılış Tarihi | 24 Nisan 1990 3:33:51 p.m. EEDT |
Faal olduğu süre | 20 yıl 7 ay |
Yörüngeden İndirme | ~ 2013–2021[1][2] |
Kütle | 11.110 kg (24.250 lb) |
Yörünge Tipi | Daireye Yakın Alçak Dünya yörüngesi |
Yörünge Yüksekliği | 559 km |
Yörünge Periodu | 96-97 dk |
Yörünge Hızı | 7.500 m/s |
Yerçekimine bağlı ivme | 8,169 m/s² |
Konum | Alçak Dünya yörüngesi |
Fiziksel Özellikler | |
---|---|
Teleskop Türü | Ritchey-Chretien teleskopu |
Dalgaboyu Sistemi | Optik, ultraviyole, yakın-kızıl ötesi |
Çap | 2,4 m (94 in) |
Toplama Alanı | yaklaşık 4,3 m² (46 ft²) |
Etkili olduğu odak uzaklığı | 57,6 m (189 ft) |
Servis Görevleri | |
Servis Görevi 1 | |
Görev Adı | STS-61 (Endeavour) |
Görev Tarihi | 2-13 Aralık, 1993 |
Eklenen/Değiştirilen Aygıtlar | - Geniş Alan ve Gezegen Kamerası 2 (WFPC2) |
- Optik Uzay Teleskobu eksen değişimi(COSTAR). | |
Servis Görevi 2 | |
Görev Adı | STS-82 (Discovery) |
Görev Tarihi | 11-21 Şubat, 1997 |
Eklenen/Değiştirilen Aygıtlar | - Yakın kızılötesi Kamera ve Çok Amaçlı Tayfölçer(NICMOS) |
- Uzay Teleskobu Görüntüleme Spektrogrifisi(STIS) | |
Servis Görevi 3A | |
Görev Adı | STS-103 (Discovery) |
Görev Tarihi | 19-27 Aralık, 1999 |
Eklenen/Değiştirilen Aygıtlar | - Ciroskoplar (değiştirildi) |
- İyi Rehberlik Algılayıcıları ve Vericiler (değiştirildi) | |
- Gelişmiş Merkezi Bilgisayar, Dijital Veri Kaydedici, Elektronik Arttırım Teçhizatı, Batarya Geliştirme Teçhizatı ve Dış ısı koruma katmanı. | |
Servis Görevi 3B | |
Görev Adı | STS-109 (Columbia) |
Görev Tarihi | 1-12 Mart 2002 |
Eklenen/Değiştirilen Aygıtlar | - İncelemeler için Gelişmiş Kamera. |
- Geniş Alan ve gezegen Kamerası(WFPC2) (değiştirildi) | |
- Güneş Panelleri (değiştirildi) | |
- Yakın Kızılötesi Kamera ve Çok Amaçlı Tayfölçer (değiştirildi) | |
- Tepkisel Hareket Aygıtları (1/4 değiştirildi) | |
Servis Görevi 4 | |
Görev Adı | STS-125 (Atlantis) |
Görev Tarihi | 11-24 Mayıs 2009 |
Eklenen/Değiştirilen Aygıtlar | - Geniş Alan Kamerası 3 (WFC3) |
- Kozmik Orijin Spektrografı (COS)(COSTAR'ın yerini aldı) | |
- Geniş Alan ve Gezegen Kamerası 2 (WFPC2)(değiştirildi) | |
- Gelişmiş İnceleme Kamerası(ACS) ve Uzay Teleskobu Görütüleme Spektrografisi(STIS)(onarıldı). | |
- Ciroskoplar ve Batarlar (değiştirildi) | |
- İyi Rehberlik Algılayıcıları (değiştirildi) | |
Araç Gereçleri | |
NICMOS | Kızılötesi kamera/Çoklu nesne spektrometresi |
ACS | Gelişmiş Ölçme Kamerası |
WFC3 | Geniş Alan Kamerası |
COS | Kozmik Orijin Spektrografisi |
STIS | Uzay Teleskopu Görüntüleme Spektrografisi |
FGS | Hassas Kılavuz Algılayıcı - 3 adet |
Websiteleri | http://hubble.nasa.gov9 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. http://hubblesite.org15 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. http://www.spacetelescope.org21 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. |
Hubble Uzay Teleskobu (HUT), ismi Amerikalı astronom Edwin Hubble'ın anısına verilmiş; Nisan 1990'da STS-31 Görevi esnasında Uzay Mekiği Discovery tarafından Dünya etrafındaki yörüngesine taşınmış bir uzay teleskobudur. İlk uzay teleskopu olmamasına rağmen, HUT en büyüklerindendir ve birçok üstün özelliğe sahiptir. Ayrıca hem hayati öneme sahip bir araştırma aracı olması hem de astronomi için etkili bir halkla ilişkiler unsuru olması nedeniyle çok tanınmıştır.
HUT, NASA ve Avrupa Uzay Ajansı (ESA) arasında ortak bir çalışmadır ve Compton Gama Işını Gözlemevi, Chandra X-ışını Gözlemevi ve Spitzer Uzay Teleskobu projelerinden oluşan NASA'nın Büyük Gözlemevleri programının bir parçasıdır.[3]
Uzay teleskopların yapımı ilk olarak 1923'te düşünüldü. HUT için 1970'lerde, 1983'te uzaya gönderilmesi hedefiyle fon bulundu ancak proje teknik gecikmeler, bütçe sorunları ve Challenger faciası nedeniyle gecikti. 1990'da yörüngeye yerleştirildikten sonra bilim adamları ana aynanın teleskobun çalışmalarını kısıtlayacak şekilde yanlış yerleştirildiğini tespit etti. 1993 yılında bir uzay mekiği yolculuğunda bu sorun giderildi.
HUT, Dünya atmosferinin dışında konumlanması sayesinde, yeryüzündeki teleskoplara kıyasla pek çok avantaja sahip olabilmektedir: Atmosferin olumsuz etkilerinden (Görüntüde bulanıklık ve havadaki partiküllerden yansıyan ışığın oluşturduğu arka-plan kirliliği gibi) bağımsız görüntü elde edilmesinin yanı sıra, Ozon tabakası tarafından tutulan morötesi ışığın gözlemlenmesi ancak bu şekilde mümkün olabilmektedir.
1990 yılında fırlatılmasının ardından, astronomi tarihindeki en önemli enstrümanlardan biri haline gelmiştir. Astronomların astrofizik alanındaki temel problemlerine çözüm bulmakta büyük yarar sağlamıştır. Hubble teleskobu tarafından kaydedilmiş olan Hubble ultra derin alan adlı fotoğraf, bugüne kadar görünür ışık ile en uzak mesafeden alınmış detaylı görüntüdür. Birçok Hubble gözlemi, en kesin biçimde hesaplanan evrenin genişleme oranı gibi astrofizik alanında birçok çığır açıcı sonuç doğurmuştur.
HUT, uzayda bakımı astronotlar tarafından yapılacak şekilde tasarlanmış tek teleskoptur. Sonuncusu Mayıs 2009'da olmak üzere beş adet bakım uçuşu gerçekleştirilmiştir. İlk servis uçuşu Aralık 1993'te Hubble'ın görüntüleme hatasının düzeltilmesi için gerçekleştirildi. 2, 3A ve 3B bakım uçuşları sırasında çok sayıda alt sistem onarılmış ve birçok gözlem cihazı daha modern ve yetkin olanlarıyla değiştirilmiştir. Ancak 2003 yılında Columbia Uzay Mekiği'nin yaşadığı kazadan sonra beşinci bakım uçuşu güvenlik gerekçeleri ile iptal edildi. Uzun tartışmalardan sonra NASA kararını tekrar gözden geçirdi ve kurumun yöneticisi Mike Griffin son kez olmak üzere bir servis uçuşu yapılmasına karar verdi. STS-125 Mayıs 2009'da gerçekleştirildi; iki yeni cihaz takıldı ve çok sayıda tamir yapıldı. Yeni cihazlar ve düzeltmeler test edilip HUT rutin işlemlerine Eylül 2009'da tekrar başladı.
Son uçuşta yapılan bakım ile 2021'de uzaya gönderilmesi planlanan ve HUT'un ardılı olan James Webb Uzay Teleskopu (JWUT), çalışmaya başlayana kadar HUT'un görev yapması beklenmektedir. (JWUT) birçok açıdan daha üstün astronomik araştırma programlarına sahip olacak ancak kızılötesi gözlem yapacağından dolayı Hubble'ın spektrumun görünür ve ultraviyole ölçeğinde gözlem yapma yeteneğini (yerine geçmeyecek) tamamlayacak.